Otizm Spektrum Bozukluğunun nedenlerine ait ebeveyn algısının tedavi tercihine etkisi

Abstract

Bu çalışma, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Çalışmalar Etik Kurulu tarafından 08.04.2020 tarihinde 2020/55 karar numarası ile onaylanmıştır. Öz Amaç: Kompleks etiyolojisi ve çekirdek semptomlarına etkili bir tedavinin henüz olmaması nedeniyle birçok kültürde OSB'nin oluşum nedenlerine dair farklı görüşler bulunmaktadır.Bu çalışmada ailelerin OSB'nin nedenlerine ait görüşleri, tedavi seçimleri ve beklentilerinin araştırması amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Çalışmaya 2015-2019 yılları arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Çocuk Psikiyatri kliniğine başvuran ve OSB tanısı olan çocukların aileleri dahil edilmiş olup veriler geriye dönük olarak taranmıştır. Kliniğimize başvuran her hasta için ailelere görüşme öncesinde "Ön Görüşme Formu" doldurtulmuş, bilgileri tam olan hastalar çalışmaya alınmıştır. Ön görüşme formunda çocuğun yaşı, cinsiyeti, daha önce aldığı tedavi, hastalığın ya da bozukluğun neden kaynaklandığı ve tedavi beklentisine dair sorular bulunmaktadır. Klinik global izlem-hastalık şiddeti çocuk psikiyatri uzmanı tarafından doldurulmuştur. Bulgular: Çalışma grubunda 241 çocuk ve bakım vereninin verisi incelenmiştir. Erkek ve kız hastaların klinik özellikleri, aile görüşleri ve çocuk psikiyatri uzmanı tarafından belirlenen hastalık şiddeti karşılaştırıldığında kız hastaların klinik global izlem puanlarının daha yüksek olduğu (p=0.022) ve "Çocuğun kendinden" şıkkının daha yüksek oranda işaretlendiği (p=0.014) gözlenmiştir. İki Adımlı Kümeleme Analizi sonrasında iki küme oluşmuş ve kümeler için en belirleyici özellik "Çocuğa ait nedenler" olmuştur. İki küme arasında "daha önce psikiyatrik muayene", "ilaç tedavisi" ve "yaş" özelliklerinin belirleyici olduğu gözlenmiştir. Sonuç: Ailenin tedavi seçiminde, otizmin oluşum nedenlerine ait görüşleri, bozukluğun süresi ve daha önce çocuğun görmüş olduğu psikiyatrik muayeneler etkili olmaktadır. Bu bulgular OSB ile ilgilenen klinisyenlerin ailelere rehberlik etme ve kararlarına yardımcı olması açısından önem taşımaktadır.