Özel Ni̇teli̇kli̇ Uluslararasi Sermaye Hareketleri̇ İle Fi̇nansal Geli̇şmi̇şli̇k Arasindaki̇ İli̇şki̇: Türki̇ Cumhuri̇yetler İncelemesi̇

Abstract

Doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve portföy yatırımlarını içeren uluslararası sermaye hareketleri, gelişmekte olan ülkeler için önemli bir yabancı sermaye kaynağı olmaya devam etmektedir. Bu çalışma, Türki Cumhuriyetlerden Türk Devlet Teşkilatı üye ülkelerinin doğrudan yabancı sermaye yatırımları ile portföy yatırımlarının finansal gelişmişilikleri ile ilişkisinin incelenmesini amaçlamaktadır. Değişkenlerin yapısı analiz yöntemi olarak zaman serisi analizlerinden ARDL Sınır testi, Johansen-Juselius Eşbütünleşme testi, Toda-Yamamoto Nedensellik testlerini kullanmayı gerekli kılmıştır. Uygulanan analizler sonrasında bu ülkelerin genelinde doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve/veya portföy yatırımları ile ülkelerin yerli finansal gelişmişlikleri arasında uzun dönemde pozitif anlamlı ilişkiler olduğu gözlenmiştir. Kısa dönemli sapmaların ise uzun dönemde dengeye ulaştığı belirlenmiştir. Ayrıca finansal gelişmişlikten doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve/veya portföy yatırımlarına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi olduğu dolayısıyla da finansal gelişmişliğin uluslararası sermaye hareketlerini olumlu yönde etkilediği ifade edilebilmektedir. Çalışmanın hem yatırımcılar hem de politika yapıcılara fayda sağlayabileceği düşünülmektedir.