Sağlık açısından toplumsal cinsiyet ve tütün kontrolü/Gender and tobacco control for health

Abstract

ÖzetTütün kullanımı son zamanlara kadar bir erkek davranışı olarak algılanmış, özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki kadınlarda tütün kullanımı çok düşük düzeyde kalmıştır. Toplumun yüklediği roller gereği kadınlar "zayıf", erkekler "güçlü" olarak algılanmıştır ve bu kadınları erkekler gibi güçlü olma arayışına itmiştir. Tütün endüstrisi bu durumu kendi lehine kullanarak cinsiyet normlarını değiştirmeye yönelik girişimlerde bulunmuştur. Sigarayı modern kadın olmanın, erkeklerle eşit olmanın, güçlü olmanın, özgürlüğün sembolü olarak göstermiştir. Kadınların tütün endüstrisinin ana hedefi haline gelmesiyle, tütün kullanım sıklığı açısından erkeklerle kadınlar arasındaki fark giderek kapanmaya başlamıştır. Sigara kadınlar için de büyük bir sağlık sorunu olmaya başlamıştır. Tütün kontrolünde, sigarayı cinsiyet eşitliğinin simgesi olarak gösteren anlayışla mücadeleye başlanmış, kadınları tütün endüstrisinin zararlarından korumak amaçlanmıştır. Bu makalede dünyada ve Türkiye'de sigara içme sıklığının cinsiyete ve yıllara göre nasıl değiştiğini, toplumsal cinsiyet ve tütün ilişkisini, sigaranın kadın sağlığı üzerine etkilerini ve kadınların tütün endüstrisinin ana hedefi haline nasıl geldiğini anlatmak amaçlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet, tütün endüstrisi, tütün kontrolü, sigara içme, sağlık Gender and tobacco control for health AbstractUntil recently tobacco use has been perceived as a male behavior and especially among women in developing countries-tobacco use has remained very low. According to the roles imposed by society, women are perceived as "weak", men are perceived as "strong" and this has led women to seek to be as strong as men. The tobacco industry has attempted to change gender norms by using this situation to its own advantage, showing the cigarette as a symbol of modern women, of being equal to men and being strong and free. As women have become the main goal of the tobacco industry, the difference between men and women in terms of the frequency of tobacco use has gradually started to close. Smoking has started to be a major health problem for women. A struggle has started on the issue of controlling tobacco use and for understanding how to protect women from the damage done by the tobacco industry, which shows smoking as a symbol of gender equality. In this article, we show how the prevalence of smoking has changed in the world and in Turkey in relation to gender and age, and examine the relationship between gender and tobacco use, the effects of smoking on women's health, and demonstrate how women have become the main target of the tobacco industry.

Sigara Bırakma Polikliniğine Başvuran Hastaların Sosyodemografik Özellikleri Ve Sigara Bağımlılık Şiddetleri

“…Birçok ülkede tütünün en yaygın kullanılan formu sigaradır [2]. Tütün karşıtı mücadelede en önemli uygulamalardan biri olan sigara bırakma hizmetlerinden, sigara içenlerin sadece %5 kadarı faydalanabilmektedir [3].…”

“…Birçok ülkede bu çalışmaların sonuçları çok da yüz güldürücü değildir. Sigaraya tekrar başlama oranları yüksektir [2]. Çünkü bir çalışmada nikotinin bağımlılık yapma potansiyelinin başka maddelere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır [3].…”

“…Son 30 yılda tütün karşıtı politikaların ve tütünün zararları hakkında farkındalığın artması sayesinde özellikle gelişmiş ülkelerde tütün tüketiminde azalma görülmektedir. Gelişmekte olan ülkelerde ise tütün tüketiminde artış görülmektedir ve günümüzde dünya üzerinde en fazla tütün tüketimi ülkemiz gibi gelişmekte olan ülkelerde olmaktadır [2]. Ülkemizde 1983-2000 yılları arasında sigara üretimi üzerindeki devlet tekelinin kalkması ve çok uluslu tütün endüstrisinin reklam ve pazarlama faaliyetleriyle birlikte sigara kullanımında %80 oranında artış görülmüştür.…”

“…Yaş, cinsiyet ve meslek ve başka etkenlerin sigara içme sıklığı üzerine etkileri dünya üzerinde bölgelere göre farklılıklar göstermektedir. Sigara bağımlılığı şiddeti üzerine cinsiyet, eğitim durumu, gibi faktörlerin etkisi olduğuna dair çalışmalar mevcut olsa da Türkiye'de bu etkenler arasındaki ilişkiyi ortaya koyabilecek çalışmalar çok yetersizdir [2]. Biz de bu çalışmada sigara bağımlılık şiddeti ile çeşitli sosyodemografik (cinsiyet, eğitim düzeyi, gibi) ve klinik (ek alkol bağımlılığı, ailede bağımlılık varlığı, stresör faktörler, bırakma girişimi gibi) verilerin ilişkisi olduğu hipotezini sınamayı amaçladık.…”

Gender differences in sociodemographic characteristics, psychological symptoms and nicotine dependence among smokers who desired to quit smoking

“…In developing countries such as Turkey, smoking remains a serious public health problem. [6] The low smoking rate of women in developing countries has directed the tobacco industry to shift their focus on women in developing countries. Therefore, the latest trend in developed countries is to determine the differences in terms of smoking prevalence rate between men and women and address the problem with gender-specific approaches.…”