Sürdürülebilir Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili

Abstract

yılları arasında turizm yazınında sürdürülebilir turizm ile ilgili lisansüstü tezlerin çeşitli parametreler çerçevesinde bibliyometrik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Sürdürülebilir turizm konusunda alanyazının genel özelliklerini ortaya koymak ve bu alanda çalışacak araştırmacılara kolaylık sağlamak da araştırmanın bir diğer amacını oluşturmaktadır. Bu amaçla çalışmada, YÖK (Yükseköğretim Kurulu) veri tabanında 1987-2015 yılları arasında sürdürülebilir turizm konusunda yayınlanan 41 yüksek lisans ve 21 doktora tezi, "tez türü", "yayınlandığı yıl", "yayınlandığı üniversite", "yayınlandığı enstitü", "yayınlandığı anabilim dalı" ve "tezin çalışma konusu" gibi bibliyometrik özellikleri açısından incelenmiştir. Veri tabanında yer alan çalışmalara ilişkin bilgiler istatistiki analiz paket programına yüklenerek, verilerin sıklık ve yüzde analizleri yapılmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda, üniversiteler arasında en fazla lisansüstü tezin İstanbul Üniversitesi bünyesinde hazırlandığı belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Turizm, sürdürülebilir turizm, bibliyometri. AbstractIn this study, it has been aimed to determine the bibliometric characteristics of postgraduate theses in tourism literature related with the sustainable tourism between the years of 1987 and 2015 in frames of various parameters. General features of the literature on sustainable tourism and provide convenience to reveal researchers to work in this area constitute a further object of this research. With that purpose, postgraduate theses registered in the website of Directorate of Council of Higher Education were reviewed in terms of some bibliometric characteristics (such as "type of thesis", "release year", "university released", "institute released", "department released" and "study topic of thesis"). Therefore, 41 postgraduate and 21 doctorate thesis related with the sustainable tourism included in scope of the study. The recorded studies were subjected to statistical analysis, data analysis was conducted of the frequencies and percentages. In result of the study, it was identified that the most postgraduate and doctorate thesis were prepared in Istanbul University.

Boş Zaman ve Rekreasyon Konulu Tezler Üzerine Bibliyometrik Bir Çalışma

“…Çalışmaların dikkate aldığı parametrelerin, makalenin konusu, "yıllara göre dağılımı, araştırma yaklaşımları, sayfa sayıları, yazar unvanları, yazar sayısı, kurum sayısı, atıf sayıları, kaynak sayısı, yayın dili, dergilere göre dağılım, makalelerin kavramsal/ampirik olma açısından durumu, alt alanlar, araştırma alanları, yayın sayısı, yazarlık durumu, anahtar kelime, enstitü dağılımı, derginin alanlarına göre ve yazarların çalıştıkları alana göre dağılımı" gibi değişkenler olduğu görülmektedir (Çiçek ve Kozak, 2012;Özel ve Kozak, 2012;Zencir ve Kozak, 2012;Şakar ve Cerit, 2013;Yeşilyurt ve Yeşilyurt, 2013;Cevizkaya vd., 2014;Sökmen ve Özkanlı, 2018ve Yetiş ve Çokal, 2018. Lisansüstü tezlere yönelik bibliyometri çalışmalarının ise gastronomi, destinasyon, rekreasyon, turist rehberliği, sürdürülebilir turizm, turizm ve turizm coğrafyası (Meyer-Arendt, 2000;Bao vd., 2002;Şahin ve Acun, 2015;Tayfun vd., 2016;Dinç, 2017;Sünnetçioğlu vd., 2017;Ayar ve Koç, 2018;Aydın ve Aksöz, 2019;Demirbulat ve Baytok vd., 2019) gibi alanlarda gerçekleştirildiği görülmektedir. Ancak, literatür incelendiğinde "boş zaman, serbest zaman ve rekreasyon" kavramlarını Türkiye'de lisansüstü tezler kapsamında, alt boyutlar ve ilişkilendirilen kavramlar çerçevesinde inceleyen bir çalışmaya rastlanamamıştır.…”

Hazırlanmakta Olan Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Veri Görselleştirme Tekniği ile Bibliyometrik Analizi: 2006-2020 Yılları Örneği

“…Turizm alanında çalışmaları konu edinen bibliyometrik makaleler; turizm alanındaki tezler (Büyükşalvarcı ve Keleş, 2019;Tayfun, Küçükgergin, Aysen, Eren ve Özekici, 2016); medikal turizm tezleri (Çolakoğlu, Altun ve Kıykaç, 2019); gastronomi makaleleri (Sandıkcı ve Mutlu, 2019); yiyecek içecek işletmeciliği tezleri (Aydın, 2017); kırsal turizm çalışmaları (Bozok, Kılıç ve Özdemir, 2017); gastronomi tezleri (Sünnetçioğlu, Yalçınkaya, Olcay ve Mercan, 2017;Altaş ve Acar 2018); sağlık turizmi makaleleri (Temizkan, Çiçek ve Özdemir, 2015); sürdürülebilir turizm tezleri (Demirbulat ve Tetik Dinç, 2017); gastronomi alanyazını (Güzeller ve Çeliker, 2017); gastronomi kitapları (Altaş, 2017) kırsal turizm tezleri (Alimanoğlu ve Ayazlar, 2017); yöresel yiyecek tezleri (Ayaz ve Türkmen, 2018); gastronomi anabilim dalı tezleri ; helal turizm (Olcay, Karaçil ve Sürme, 2017); kırsal kalkınma ; etik ve sosyal sorumluluk çalışmaları (Baytok vd., 2018); liderlik tezleri (Çelik, 2019); sağlık turizmi tezleri (Canik ve Güneren, 2019); kültürel miras alanyazını (Demiral ve Saatçi, 2019); planlı davranış teorisi (Nebioğlu ve Kalıpçı, 2019) konuları üzerine hazırlanmıştır.…”

Turizm Rehberliği Alanında Yapılan Akademik Çalışmaların İncelenmesi

“…Alanyazın incelendiğinde turizm alanında yapılan çok sayıda bibliyometrik çalışmanın olduğu bulgulanmıştır. Yapılan bibliyometrik araştırmalarda turizm (Palmer, Sese ve Montano, 2005;Evren ve Kozak, 2013;Turan, 2014;Nergiz Güçlü, 2014;Yılmaz, Karakuş, Çamlıca ve Toprak, 2017), turizm pazarlaması (Kozak, 2001;Özel ve Kozak, 2012;Zencir ve Kozak 2012), sürdürülebilir turizm (Ruhanen, Weiler, Moyle ve McLennan, 2015;Güdü Demirbulat ve Tetik Dinç, 2017) başta olmak üzere birçok alanda (Barrios, Borrego, Vilagines, Olle ve Somoza, 2008;Çakıcı, Yıldırım ve Karacaoğlu, 2013;Nergiz Güçlü, 2014;Temizkan, Çiçek ve Özdemir, 2015) bibliyometrik araştırmalar yapılmıştır.…”