Tác dụng ức chế cảm giác-vận động theo vùng thần kinh chi phối khi gây tê ống cơ khép giảm đau sau phẫu thuật nội soi khớp gối

Abstract

Mục tiêu: Đánh giá tác dụng ức chế cảm giác, vận động của thần kinh hiển, thần kinh chày và thần kinh mác chung khi gây tê ống cơ khép bằng dung dịch bupivacain nồng độ 0,25% liều 1mg/kg giảm đau sau phẫu thuật nội soi khớp gối. Đối tượng và phương pháp: 36 bệnh nhân phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng chéo trước khớp gối, vô cảm bằng gây tê tủy sống, ASA I-II, BMI < 30, khi hết tác dụng của thuốc tê tủy sống, gây tê ống cơ khép giảm đau sau phẫu thuật bằng dung dịch bupivacain 0,25% liều 1mg/kg. Đánh giá mức độ ức chế cảm giác, vận động của thần kinh hiển, thần kinh chày và thần kinh mác chung tại các thời điểm sau gây tê 30 phút, 60 phút, thời gian khởi phát tác dụng ức chế cảm giác của thần kinh hiển, thần kinh chày và thần kinh mác chung, điểm VAS khi nghỉ và khi vận động tại các thời điểm sau gây tê 30 phút, 60 phút, 3 giờ, 6 giờ, 12 giờ. Kết quả: 100% bệnh nhân có ức chế cảm giác thần kinh hiển, 58,3% bệnh nhân có ức chế cảm giác thần kinh chày, 52,7% bệnh nhân có ức chế cảm giác thần kinh mác chung, 2,8% bệnh nhân có ức chế vận động cơ tứ đầu đùi, 0% ức chế vận động nhóm cơ chi phối bởi thần kinh chày và thần kinh mác chung. Thời gian khởi phát tác dụng ức chế cảm giác của thần kinh chày (n = 21) là 10,4 ± 10,2 phút, thần kinh mác chung (n = 19) là 12 ± 8,9 phút dài hơn thời gian khởi phát ức chế cảm giác của thần kinh hiển (n = 36) là 6,6 ± 2,7 phút, p<0,05. Điểm VAS khi nghỉ và khi vận động khớp gối < 4 tại tất cả các thời điểm nghiên cứu, p<0,05. Kết luận: Qua nghiên cứu thử nghiêm lâm sàng ở 36 bệnh nhân gây tê ống cơ khép bằng dung dịch bupivacain 0,25% giảm đau sau phẫu thuật nội soi khớp gối, 100% bệnh nhân ức chế cảm giác thần kinh hiển, 58,3% bệnh nhân ức chế cảm giác thần kinh chày, 52,7% bệnh nhân ức chế cảm giác thần kinh mác chung, 2,8% bệnh nhân có ức chế vận động cơ tứ đầu đùi. Thời gian khởi phát tác dụng ức chế cảm giác của thần kinh hiển, thần kinh chày và thần kinh mác chung lần lượt là: 6,6 ± 2,7, 10,4 ± 10,2, 12 ± 8,9 phút. Điểm VAS cả khi nghỉ và khi vận động đều < 4 tại các thời điểm sau gây tê ống cơ khép 30 phút, 60 phút, 3 giờ, 6 giờ, 12 giờ.