StreszczenieWprowadzenie. Tatuaż stanowi jedną z najstarszych form ozdabiania ciała. Dawniej oznaczał przynależność plemienną, często był oznaką inicjacji religijnej, odwagi, siły lub też dorosłości. Obecnie tatuaż stał się częścią mody i kultury. Jego wykonanie polega na wprowadzaniu pod skórę niewielkiej ilości pigmentu, za pomocą jej nakłuwania. Do tatuowania stosuje się różne pigmenty, które w swoim składzie mogą zawierać m.in. metale ciężkie: antymon, arsen, chrom, kobalt, beryl, ołów, nikiel oraz nanocząsteczki, ftalany i węglowodory, które mogą oddziaływać szkodliwie na gospodarkę hormonalną, a niektóre z nich mają działanie kancerogenne. Cel pracy. Celem pracy była analiza zawartości metali ciężkich w tuszach do tatuażu oraz narażenia osób tatuowanych na metale ciężkie, w zależności od zastosowanego koloru rysunku i pochodzenia tuszu. Materiał i metody. Materiał badawczy stanowiło 10 próbek tuszów do tatuażu (5 czarnych i 5 kolorowych). Każdą z próbek zbadano pod kątem zawartości takich metali ciężkich jak: kadm, ołów, cynk, arsen, chrom oraz rtęć. Wyniki. Wyniki badań wykazały duże zróżnicowanie stężeń metali ciężkich (Cd, Pb, Zn, Hg, As, Cr) w badanych próbkach tuszów do tatuażu. W tuszach koloru czarnego odnotowano najwyższe stężenie rtęci i chromu, w tuszu białym: kadmu, ołowiu i cynku, natomiast w zielonym -arsenu. Wnioski. Przeprowadzone badania wskazują na znaczącą zawartość metali ciężkich w tuszach do tatuażu, która uzależ-niona jest od koloru i producenta tuszu. Tusze kolorowe zawierają kadm, ołów i arsen w większych stężeniach niż częściej stosowane tusze czarne. Wykorzystywanie tuszów kolorowych w większych ilościach (gęsty wzór i większa powierzchnia ciała nim pokryta) może stanowić ryzyko dla zdrowia.
Słowa kluczowetatuaż, metale ciężkie, tusze do tatuażu, ryzyko zdrowotne