The Analysis of Financial Performance With Ratio Method: An Implementation On Airline Firms Listed On Borsa Istanbul (BIST)

Abstract

Bu çalışmada Borsa İstanbul'da (BİST'de) işlem gören Türk Hava Yolları A.Ş. ve Pegasus Hava Yolları A. Ş.'nin finansal performansı 2013-2017 periyodu için rasyo (oran) analizi ile incelenmiştir. Havayolları şirketlerinin finansal performansının analiz çalışması için şirketlerin bilanço ve gelir tablolarından faydalanılmıştır. Söz konusu şirketlere ait mali tablolar, Kamuyu Aydınlatma Platformu'ndan (KAP) alınmıştır. KAP'tan alınan veriler çalışmanın amacına uygun olarak 17 oranın hesaplanmasında kullanılmıştır. Borsa performans oranları çalışmaya dahil edilmemiş, uygulama çalışması Microsoft (MS) Excel bilgisayar programı (yazılımı) yardımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre, Türk Hava Yolları A. Ş.'nin likidite oranları Pegasus Hava Yolları A.Ş.'ye göre daha düşüktür. Aynı zamanda, net çalışma sermayesi ve borç ödeme gücü bakımından Pegasus Hava Yolları A. Ş., Türk Hava Yolları A. Ş.'ye göre daha başarılıdır. Genel olarak, her iki firma da faaliyetlerini etkin bir şekilde yürütmektedir. İşletmelerin sahip oldukları stokların geri dönüşümü ve alacakların da tahsil hızı yüksek olup, yıllar itibari ile istikrarlı bir seyir izlemiştir. Varlıkların kullanım etkinliğini ölçen varlık devir hızı incelendiğinde, her iki şirket de genel olarak başarılıdır. Türk Hava Yolları A.Ş.'nin borçluluk oranı, Pegasus Hava Yolları A.Ş.'ye göre daha yüksektir. Her iki şirket de duran varlık finansmanında ağırlıklı olarak uzun vadeli borçlanma ve öz kaynaklar yöntemini tercih etmiş olup, doğru bir finansman kararında bulunmuştur. Karlılık oranları incelendiğinde, her iki şirketin de dönemler itibari ile karlılıkları dalgalanma göstermektedir. Her iki şirketin de karlılık oranları birbirlerine yakın durumdadır. Firmaların, ana faaliyetleri konusunda karlı oldukları görülmektedir. Türk Hava Yolları A.Ş., cari oran hususunda sorunludur. Çalışmaya konu olan her iki şirketin de borçluluk oranlarının yüksek olduğu görülmektedir. İki şirket arasında kıyaslama yapacak olursak, Pegasus Hava Yolları A.Ş.'nin, Türk Hava Yolları A.Ş.'ye göre finansal performansı yüksek olup, yatırım açısından daha cazip konumdadır.

Havayolu Yolcu Taşimaciliği Şi̇rketleri̇ni̇n Varlik Ve Fi̇nansal Yapilari: Uluslararasi Bi̇r Karşilaştirma

“…Stepanyan (2014), ABD'nin en büyük 8 havayolu şirketinin 2007-2012 yılları arasında çok düşük dönen varlık ile faaliyetlerine devam ettiklerini ve bu nedenle kısa vadede likidite riskiyle karşılaşma olasılığının yüksek olduğunu gözlemlemiştir. Kızıl ve Aslan (2019), 2013-2017 yılları arasında BIST'te işlem gören iki havayolu yolcu taşımacılığı şirketi üzerinde gerçekleştirdikleri araştırmada iki şirketinde genel olarak varlık yapısının duran varlık ağırlıklı olduğu, kaynak yapısının ise ağırlıklı olarak uzun vadeli yabancı kaynak ve öz kaynaktan meydana geldiğini saptamışlardır. Konuyla ilgili olarak havayolu yolcu taşımacılığı sektörüne yönelik yukarıda sunulan literatür incelendiğinde şirketlerin varlık ve kaynak yapısına yönelik olarak ikincil veriler üzerinden kısıtlı sayıda çalışma yapıldığı saptanmıştır.…”

“…Gerçekleştirilen analizler neticesinde elde edilen bulgular araştırma amaçları kapsamında aşağıda kısaca özetlenmekte ve bu kapsamda öneriler sunulmaktadır.Araştırmada gerçekleştirilen yapısal analiz neticesinde tüm örneklemlerdeki havayolu şirketlerinin sabit sermaye yatırımlarında yoğunlaşmaları doğrultusunda duran varlık ağırlıklı olduğu belirlenmiştir. Bu bulgular ileGuzhva ve Pagiavlas (2003) ileKızıl ve Aslan (2019) çalışmalarından elde edilen bulgularla paralellik göstermektedir. Öte yandan havayolu şirketlerinin öz kaynak yerine daha fazla yabancı kaynaklarla varlıklarını finanse ettiği ve bu noktada yüksek finansal riske sahip oldukları söylenebilir.…”

“…Öte yandan havayolu şirketlerinin öz kaynak yerine daha fazla yabancı kaynaklarla varlıklarını finanse ettiği ve bu noktada yüksek finansal riske sahip oldukları söylenebilir. Bu bulgulardaGuzhva ve Pagiavlas (2003),Capobiance ve Fernandes (2004) veKızıl ve Aslan (2019) çalışmaları sonucunda elde edilen bulgularla paralellik göstermektedir. Yüksek seviyelerde yabancı kaynak kullanımı sektörde büyüme yaşandığında satışlarda artış yaşanırsa ve elde edilen karlılık yabancı kaynağa ödenen finansman maliyetinden yüksek Çatalhöyük Uluslararası Turizm ve Sosyal Araştırmalar Dergisi | E-ISSN: 2548-0588 gerçekleştiğinde şirketlerde kaldıraç etkisi yaratarak öz kaynak karlılığını yükseltmektedir.…”

Mali Tabloların Dikey Yüzdeler Yöntemi ile Analizi: Bist Turizm Sektöründe Bir Uygulama (2019)

“…Çalışmanın sonucunda hastane işletmesinin finansal oranlarının genel anlamda olumlu olduğu aynı zamanda finansal açıdan gelişmekte olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kızıl ve Aslan (2019), çalışmalarında Borsa İstanbul'da işlem gören iki büyük şirketin 2013-2017 yılları finansal performansları incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda her iki şirketin de dönemler itibari ile kârlılıklarında dalgalanma görüldüğünü, fakat firmaların, ana faaliyetleri konusunda kârlı olduklarını tespit etmişlerdir.…”

Strateji̇k Karar Olarak Konkordato: Konkordato Karari Alan Ve Bi̇st’te İşlem Gören Bi̇r İşletmeni̇n Fi̇nansal Tablolari Üzeri̇nde Bi̇r İnceleme

“…Genellikle oran analizde hesaplamaya konu olan ve bu hesaplamalarda kullanılan oranlar kullanılma amaç ve işlevlerine göre beş grupta incelenmektedir. Bu analiz türleri likidite oranları, karlılık oranları, finansman yapısı oranları, faaliyet oranları ile büyüme ve sermaye piyasası performans oranları şeklinde sıralanabilir (Kızıl ve Aslan 2019, s.1778-1799.…”