The Analysis of the Relation Between Trade Openness and Economic Growth in Turkey with the Cobb-Douglas Production Function Framework

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye’de 1987-2017 dönemi için ticari açıklık, finansal gelişme, beşeri sermaye ve reel GSYİH arasındaki ilişkiler genişletilmiş Cobb-Douglas üretim fonksiyonu kullanılarak incelenmiştir. Değişkenler arasında mevcut bir ilişki olup olmadığını belirlemek amacıyla ARDL sınır testi yapılmış ve uzun dönemde Türkiye’de ticari açıklık, finansal gelişme, beşeri sermaye ile reel GSYİH arasında eş bütünleşmenin olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Uzun dönemli katsayı tahminleri, ticari açıklığın reel GSYİH üzerinde pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Diğer katsayılar incelendiğinde, uzun dönemde finansal gelişme dışındaki tüm değişkenlerin reel GSYİH üzerindeki etkisinin pozitif ve istatistiki olarak anlamlı olduğu, fakat finansal gelişmenin reel GSYİH’yı negatif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisinin yönünü belirlemek amacıyla yapılan VAR Granger nedensellik testinden elde edilen sonuçlar ise ekonomik büyümeden ticari açıklık, finansal gelişme ve beşeri sermayeye doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğunu göstermektedir. Böylece Türkiye’de büyüme öncül ticaret hipotezinin varlığı doğrulanmıştır. Ayrıca, ticari açıklık ile finansal gelişme arasında ve beşeri sermaye ile finansal gelişme arasında çift yönlü nedensellik ilişkileri bulunmaktadır.