Öz
Çoban Çantası, Capsella bursa-pastoris bitki ekstraktının dişi sıçanlarda cinsiyet hormonları üzerine etkileriAmaç: Capsella bursa-pastoris, jinekolojik hastalıkların ve semptomlarının tedavisi için yıllardır insanlar tarafından kullanıldığı bilinen bir bitki türüdür. Bu çalışmanın amacı dişi sıçanlara Capsella bursa-pastoris bitki ekstraktının oral gavaj ile enteral yolla verilmesi sonucu sıçanlarda meydana gelen hormonal değişiklikleri plazma düzeyinde inceleyerek bu bitkinin cinsiyet hormonları üzerine etkilerini araştırmaktır. Yöntem: Capsella bursa-pastoris bitkisinin sulu ve hidroalkolik ekstraktı oral gavajla 1 haftalık süre boyunca üç ayrı gruba verilmiştir. Uygulamada, Capsella bursa-pastoris'in sulu ekstraktını alan sıçan grubuna 1.07 g/100g, 2.68 g/100g, 5.35 g/100g; hidroalkolik ekstraktını alan sıçan grubuna 1.05 g/100g, 2.63 g/100g, 5.25 g/100g dozlar uygulanmıştır. Sonrasında Capsella bursa-pastoris ekstraktının cinsiyet hormonları üzerinde etkisini anlamak için sıçanlardan alınan kan örnekleri biyokimyasal immünokemilüminesans yöntemiyle analiz edilmiştir. Bulgular: Kan analizleri değerlendirildiğinde, Capsella bursa-pastoris'in her iki ekstraktının uygulandığı sıçanlarda; östrojen ölçümü sonuçları bakımından gruplar arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p=0.400). Progesteron ölçümü sonuçları değerlendirildiğinde ise benzer şekilde Capsella bursa-pastoris'in plazma progesteron düzeylerine etkisi bakımından gruplar arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p=0.184). Sonuç: Sonuç olarak çalışmamızdan elde ettiğimiz veriler bize bitkinin sulu ve hidroalkolik ekstraktının kullandığımız dozlarda özellikle östrojen ve progesteron hormonlarının üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığını göstermiştir. Bu sonuçlar, bitkinin ileri sürülen tedavi edici etkilerinin, östrojen ve progesteron hormon düzeyleri üzerine etkileri ile ilgili olmayıp bitkiye atfedilen diğer etkileri üzerinden olabileceğini düşündürmektedir.