ÖZETİnsanoğlunun yaşadığı en eski deneyim olarak adlandırılan ağrı, karmaşık ve hoş olmayan bir duygudur. Bireyleri fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden etkileyerek uyku düzenini, sosyal yaşantısını, iş verimini ve yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir. Ağrının kontrol altına alınması, bireyin rahatlaması, yaşam kalitesinin yükseltilmesi açısından oldukça önemlidir. Ağrının kontrolünde yaygın olarak farmakolojik yöntemler kullanılmaktadır. Ağrının kontrol altına alınmasında diğer bir tedavi yöntemi ise farmakolojik olmayan yöntemlerdir. Aromaterapi, ağrı kontrolünde hemşirelerin bağımsız olarak doğrudan uygulayabilecekleri nonfarmakoloijk yöntemler arasında yer almaktadır. Aromaterapi, hemşirelikte bilim ve sanatın birleşmesini sağlayarak, hemşirelik bakım uygulamalarını güçlendirmekte ve verilen bakımın daha etkin olmasını sağlamaktadır. Aromaterapi; depresyon, kaygı, uyku bozukluğu, mide bulantısı, ağrı tedavisinde kullanılmaktadır. Bu derleme ağrıyı azaltmada aromaterapi kullanımına yönelik yapılan çalışmaların sonuçlarını incelemek amacıyla planlanmıştır. Çalışmanın evrenini Nisan-Mayıs 2017 tarihlerinde "aromatherapy and pain" anahtar kelimeleriyle "Medline", "Ebscohost", "Pubmed", "Science Direct", "Google Scholar" ve "Scopus" veri tabanları taranarak son on yılda yayınlanmış 48 çalışma oluşturmuştur. İncelemede, yayın dili Türkçe ve İngilizce olan ve tam metni bulunan makaleler seçilmiştir. Araştırma kriterlerini karşılayan 34 çalışma derlemenin örneklemini oluşturmuştur. Derleme kapsamındaki araştırmaların sonuçları incelendiğinde 27 çalışmada aromaterapinin ağrıyı azaltmakta etkili olduğu saptanmıştır.
ANAHTAR KELIMELER: Ağrı; Aromaterapi; Hemşirelik uygulamaları
DerlemeThe use of aromatherapy in patients with pain: a literature review ABSTRACT Pain, which is referred as the oldest experience of the mankind, is a complicated and undesirable feeling. Affecting individuals physically, mentally and socially, it affects sleep patterns, social life, work efficiency and the quality of life adversely. Taking pain under control is extremely important for relaxing the individual and improving life quality. Pharmacological methods are widely used in pain control. Another method used for taking pain under control is non-pharmacological methods. Aromatherapy is among the non-pharmacological methods which could be directly and independently applied by nurses. Aromatherapy strengthens nursing care practices by providing the unification of science and art in nursing and ensures that the care given is more effective. Aromatherapy is used in the treatment of depression, anxiety, sleep disorders, nausea and pain.