Krótko omówiono tematykę wyznaczania wybranych stałych materiałowych oraz odporności na pękanie stali 41Cr4. Przedstawiono uzyskane wyniki doświadczalne, zamieszczono ich skromną analizę statystyczną oraz wskazano na trudności pojawiające się przy określaniu odporności na pękanie materiałów, dla których nie planowano wcześniej przebiegu badań doświadczalnych. Na koniec zaproponowano sposób interpretacji wyników doświadczalnych dotyczących odporności na pękanie. SŁOWA KLUCZOWE: własności mechaniczne, odporność na pękanie, SEN(B), stal 41Cr4Presented is the discussion about the determination of selected material constants and fracture toughness of 41Cr4 steel. The experimental results are presented and their statistical analysis is made. The paper shows the difficulties of determining the fracture toughness for the materials, which research weren't planned before the start of the tests. At the end of the paper, the method of interpretation of the obtained experimental results is proposed. KEYWORDS: mechanical properties, fracture toughness, SEN(B), 41Cr4 steel W 2006 r. w krajach Unii Europejskiej opublikowano dokument -procedury FITNET [1]. Został on szeroko zaprezentowany w [2]. Dokument ten podsumowuje procedury pozwalające oszacować wytrzymałość zróżnicowanych konstrukcji, przede wszystkim konstrukcji z różnymi defektami. Procedury podzielone są na moduły, które odnoszą się do prostych elementów konstrukcyjnych (płyt z defektami, belek, prętów, rur -elementy te można w praktyce inżynierskiej wykorzystywać do idealizacji złożonych konstrukcji), wybranych połączeń spawanych czy też elementów, dla których konieczne jest przeprowadzenie analizy wytrzymałości zmęczeniowej. Podstawą szeregu zaleceń dotyczących określania wytrzymałości konstrukcji z defektami są stałe materiałowe [3]. Do takiej analizy inżynier potrzebuje pewnych danych o materiale, m.in. granicy plastyczności, wytrzymałości na rozciąga-nie, modułu Younga, czasami współczynnika Poissona (są to typowe stałe materiałowe) oraz odporności na pę-kanie. Ten ostatni parametr przez lata według wielu norm przedmiotowych [4,5] uznawany był również za stałą materiałową przy spełnieniu szczególnych założeń, jednak już w 1999 r. procedury SINTAP [6] i literatura późniejsza [1, 2] zweryfikowały tę definicję, przypisując odporności na pękanie miano cechy materiału.O ile wyznaczenie stałych materiałowych na podstawie jednoosiowej próby rozciągania nie budzi wątpliwości [7], to odporność na pękanie wyznacza się przez zbadanie krytycznej wartości współczynnika intensywności naprę-* Dr inż. Marcin Graba (mgraba@tu.kielce.pl) -Katedra Technologii Mechanicznej i Metrologii, Wydział Mechatroniki i Budowy Maszyn Politechniki Świętokrzyskiej żeń -dla materiałów kruchych lub przez określenie krytycznej wartości całki J -dla materiałów sprężysto-plastycznych [4,5]. Można także laboratoryjnie wyznaczać rozwarcie wierzchołka pęknięcia i poszukiwać jego krytycznej wartości, która również jest uznawana za miarę odporności na pękanie, jednak ta procedura często wiąże się z koniecz...