Turkish Media: From the Ottoman Empire to the Republic

Abstract

Osmanlı’dan birçok alanda olduğu gibi basın alanında bir enkaz devralan Türkiye Cumhuriyet’i özellikle ilk yıllarında basına büyük önem vermiştir. Genç Cumhuriyet’in kuruluşunda ihtiyaç duyulan ulus ve vatandaşlık bilincini oluşturmak için basından önemli ölçüde faydalanmıştır. Bu süreçte ise basın üzerinde baskı oluşturduğu yönünde eleştirilere maruz kalmıştır. Literatür taraması yapılan bu çalışmada Osmanlı’dan günümüze Türk basınının yaşadığı süreçler ortaya konulmaya ve bu eleştirlere cevap aranmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda iktidara tehdit olarak görülen basın geç de olsa devlet eliyle oluşturulmuş ancak iktidarı korumak için bir araç olarak kullanılmıştır. Muhalif basın ise ciddi yaptırımlarla ortadan kaldırılmıştır. Cumhuriyet’in ilk yıllarında hatta Milli Mücadele döneminde basının önemini kavrayan Atatürk ise Türk basınının gelişmesi için büyük çaba göstermiştir. Yeni kurulan Cumhuriyet’in devrimlerini halka anlatmak ve benimsetmek için basının çok önemli olduğunu gören Atatürk basından da bu sürece destek vermesini beklemiştir. Ancak bunu yaparken bağımsız, özerk ve profesyonel bir basının oluşması için gerekli alt yapı çalışmalarını da birlikte yürütmüştür. Dönemin olağandışı şartları basının üzerindeki denetimin zaman zaman artmasına sebep olmuştur. Ancak tarihi olayları dönemin şartları ekseninde ve bir bütün olarak değerlendirmek gerekmektedir. Cumhuriyet’in ilerleyen dönemlerinde Türk medyası teknolojik olarak büyük ilerleme geçirmiş ve dünyada önemli bir konuma sahip olmuştur. Ancak içerik açısından ortaya çıkan durum tartışılmaktadır.