Validation of method for cannabis identification using gas chromatography technique

Abstract

IzvodMetode analize u forenzici moraju biti pouzdane, kako bi rezultati analiza bili prihvaćeni kao dokaz u sudskim postupcima. Pouzdanost metoda provjerava se postupkom validacije, koji treba provesti prije uvođenja metode u rutinsku praksu laboratorije. Ovaj rad opisuje proceduru za identifikaciju biljke konoplje lat. Cannabis sativa L. i njenih preparata (smola -"hašiš", ulje), primjenom tehnike gasne hromatografije sa plameno-jonizacionim detektorom, kao i postupak validacije metode kojom se identifikuju tri osnovna kanabinoida: psihoaktivni tetrahidrokanabinol, kanabidiol i kanabinol. Postupak validacije metode obuhvata potrebnu opremu, opis zahtjevanih performansi analitičke metode, izvođenje ispitivanja, način i kriterijume vrednovanja rezultata validacije. UVODBiljka Cananbis sativa L. i proizvodi pripremljeni od ove biljke (kanabis smola -"hašiš" i kanabis ulje) najraširenija su ilegalna droga i poznati su pod nazivom kanabis preparati.[1] Karakteristični sastojci kanabis biljke su kanabinoidi, terpenofenolna jedinjenja tipa C21.[2-4] Do sada je iz kanabis biljke izolovano i identifikovano 104 kanabinoida.[5] Psihoaktivni sastojak kanabis biljke i njenih preparata je Δ 9 -tetrahidrokanabinol (u literaturi često naveden samo kao tetrahidrokanabinol -THC).Kanabis biljka uobičajeno sadrži do oko 5% THC-a, dok modifikovane biljke mogu da sadrže i preko 25% tog psihoaktivnog sastojka. Kanabis smola (hašiš) uobičajeno sadrži 20 -40% THC-a, kanabis ulje oko 60%, a visokopotentni ekstrakti i ulja mogu da sadrže 80-90% THC-a.[6-8] Istraživanja u nekim zemljama pokazuju da je sadržaj THC u kanabis biljkama u porastu.[9-11] Ovaj fenomen zapažen je i u Republici Srpskoj. [12] Zadatak forenzičke analize je da utvrdi eventualno prisustvo psihoaktivnih sastojaka u ispitivanim uzorcima. Kada su u pitanju kanabis preparati, ciljni analit je psihoaktivni sastojak tetrahidrokanabinol (THC), a kao prateći analiti identifikuju se kanabidiol (CBD) i kanabinol (CBN), ukoliko su prisutni u uzorku.Pored ostalih analitičkih tehnika i metoda za identifikaciju osnovnih kanabinoida, gasna hromatografija je tehnika izbora za analizu kanabis preparata, bilo da su u pitanju uzorci ili tragovi na priboru.Ovaj rad opisuje postupak validacije metode za identifikaciju tri osnovna kanabinoida u kanabis biljci i njenim preparatima (smola -"hašiš", ulje, ekstrakti, tinkture i sl.), primjenom analitičke tehnike gasne hromatografije sa plameno-jonizacionim detektorom. MATERIJAL I METODE Metoda gasne hromatografije sa plamenojonizacionim detektorom (GC/FID)Forenzičko ispitivanje počinje pravilnim odabirom alikvota uzorka, na osnovu izvršenih preliminarnih testova primjenom tzv. skrinig tehnika ili prema procjeni analitičara. Ekstrakcija ciljnih analita iz uzorka vrši se odgovarajućom količinom rastvarača (hloroform, toluen ili etanol), srazmjernom odvaganoj masi uzorka. Npr., uobičajene mase uzoraka za analizu su 250 mg biljnog materijala, 50 mg smole ili 25 mg ulja, za čiju ekstrakciju se obično koristi 5 ml rastvarača. Količine uzorka i rastv...