Veštačenje naleta vozila na pešaka je veoma složena interdisciplinarna biomehanička analiza, koja zapravo čini sintezu rada sudskomedicinske i saobraćajno-tehničke struke. Karakteristike povređivanje zavise od konstitucije i položaja peša-ka, kao i od vrste i tipa putničkog automobila. Mehanizmi povređivanja su raznoliki i povrede predstavljaju rezultantu složenih mehaničkih sila, kretanja i uticaja na ljudsko telo. Rezultati pokazuju da automobili nove generacije aeroidinamičnog klinastog oblika prednjačećeg dela favorizuju nastanak hiperekstenzivnih povreda, dok je dominantan faktor znača-jnog intenziteta i ekstenziteta povređivanja velika brzina. Utvrđeno je višestruko smanjenje učestalosti smrtnog stradanja pešaka u savremenim uslovima saobraćaja.
SUMMARYDetermination of direction of car impact on pedestrian is complex interdisciplinary biomechanical analysis, which sintetize the work of legal medicine and traffic engineering professions. Injury characteristics depends on constitution and position of pedestrian, and type of passenger car. There are different mechanisms of injury arising from sum of effect of complex mechanical forces, from motion and impact on human body. Results are showing that new generation car, with aerodinamic wedge front, favorize occurrence of hyperextensive injuries, while speed presents dominant factor of intensity of injuries. In modern traffic conditions, we found multiple reduction of number of deaths of pedestrians in road traffic accidents.
Keywords: injuries, pedestrians, hyperextension
UVODPovrede pešaka su u savremenim uslovima drumskog saobraćaja jedan od vodećih uzroka smrtnosti 1 i odlikuje ih politraumatizam, polifazičnost, polimorfizam, multiplicitet i disproporcija spoljašnjeg i unutrašnjeg nalaza. Sudskomedicinsko veštačenje smrtnog stradanja pešaka, na prvom mestu podrazumeva vršenje sudskomedicinske obdukcije kojom se utvrđuje: 1. uzrok smrti, 2. način (mehanizam) povređivanja, 3. postojanje eventualnih oboljenja i stanja (fizioloških i/ili patoloških), 4. vreme nastanka povreda, 5. zaživotnost povređivanja i 6. poreklo smrti [2,3,4].Veštačenja u slučajevima naleta putničkog motornog vozila na pešaka veoma su učestala, ali i pored toga raznovrsna i uvek jedinstvena. Veštačenje naleta vozila na peša-ka je veoma složena biomehanička analiza, koja zapravo čini sintezu rada sudskomedicinske i saobraćajno-tehničke struke. U momentu naleta, vozilo i pešak čine nedeljivu celinu (fizički sistem), pri čemu deluju uzajamno, što znači da na telu pešaka i na vozilu treba očekivati povrede i ošteće-nja koje su u direktnoj vezi i ukazuju na način povređiva-nja. Faze povređivanja pešaka u naletu putničkog automobila su: 1. udar -prvi kontakt (primarni kontakt) pešaka i ORIGINALNI RADOVI