2021 Kamu Spotları Çerçevesinde Türkiye’nin Sosyo-Politik Durumuna Yönelik İnceleme

Abstract

Bu çalışmada; sosyal, toplumsal ve politik süreçler açısından devlet kurum ve kuruluşlarıyla STK’ların 2021 yılında Türkiye’de yayınladığı 195 adet kamu spotu incelenmiştir. Bu çerçevede ele alınan konular belirlenerek Türkiye’nin genel sorunlarına yönelik çıkarımlar yapılmıştır. Devletler, sosyal sorunlar veya gelişmeler hakkında toplumu bilgilendirmek, tutum ve davranış değişikliğini sağlamak ve ikna etmek için politikalar geliştirmektedir. Kitle iletişim araçlarının geniş kitlelere ulaşması sebebiyle medya etkili bir araç hâline gelmiştir. Bu amaçlar çerçevesinde kitlelere ulaşmak, kötü durumları önlemek, halkı eğitmek veya belirli amaçlar için maddi yardımlar toplanması gibi sebeplerle devlete ait kurum ve kuruluşlar ile STK’lar kamu spotları yapmaktadır. Bu çalışmada kamu spotları içerik analizi yöntemlerinden olan kategorisel ve frekans analizi metotlarıyla incelenmiştir. Araştırma sonucunda 2021 yılında; devlete ait kurum ve kuruluşları tarafından daha sık kamu spotuna başvurulduğu, sağlık alanında daha fazla çalışma yapıldığı, gerçek olayların daha fazla kullanıldığı belirlenmiştir.

“Covid-19 Yoğun Bakim Üni̇teleri̇ Kamu Spotlari”nin Sorumluluk Yükleme Bağlaminda Çerçeveleme Çözümlemesi̇

“…Türkiye'de bu yayınlar, sivil toplum örgütlerinden devletin farklı resmî kuruluşlarına kadar çeşitli kurumsal kimlikler tarafından hazırlatılıp 6112 sayılı kanun ve ilgili yönetmelikler olan Öncelikli Yayın Mevzuatı (RTÜK, 2023a) ve Kamu Spotları Yönergesi (RTÜK, 2023b) çerçevesinde, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun kurul üyeleri tarafından oylanarak kabul etmesi sonucunda belirli uzunlukta ve yayınlanma periyodunda kamu spotu, spot film veya öncelikli yayın kategorisi altında gösterilmektedir. Bu çalışmanın yapıldığı tarihte ülkemizdeki aktif ve yayınlanabilir olan kamu spotu veya spot film olarak etiketlenmiş yapımlar RTÜK'ün kurumsal YouTube hesabında listelendiği şekilde (RTÜK, 2023c) [2270] bilgilendirici düzeyi (Ata, 2021), (Gözener ve Kaplan, 2021), (Ataşçı ve Canöz, 2019); sosyo-politik bağlamı (Tokmak, 2022), (Kaya ve İnceismail, 2022), , (Yalım, 2019), (Bilgiç, 2016); sigara (Doğu Öztürk, 2020), (Tanyıldızı ve Acar, 2019), (Baha, Ogan ve Akpınar, 2018), (İnce ve Koçak, 2018), (Özüpek ve Özer, 2018) (Akova, 2017), (Güllülü ve Türk, 2015), alkol (Yılmaz, 2023) ve uyuşturucu (Sabırcan ve Öztürk, 2020) gibi bağımlılıklarla mücadeleyi; çalışma hayatına dair iş güvenliği (Aytekin, 2016), (Arpa ve Çakı, 2018), ayrımcılık (Erol, 2020), engelli istihdamı (Gazi ve Çakı, 2019), çocuk işçiliği (Arpa, Delibalta ve Yılmaz, 2019), (Gülada, 2019); marka, imaj pazarlama, tüketim ve sosyal etkiyi (Çakar ve Öztunç, 2023), (Çiftçi ve Agocuk, 2021), (Balcı Akpınar vd., 2020), , (Yücel ve Toprak, 2019), (Bütün vd., 2018), (Mazıcı ve Çakı, 2018), (Bıcal ve Yılmaz, 2017); insan haklarını (Baytimur, 2022); ırkçılık (Gazi ve Çakı, 2018) ve inanç ayrımcılığını (Çakı ve Gülada, 2018); göçmenliği (Öztürk Terzi, 2023); savaş mağduru çocukları (Çakı, 2022), kadına yönelik şiddeti (İşman ve Yusupova 2023), (Akyıl ve Gencer, 2022),…”