21. Yüzyilda Çocuk İşçi̇li̇ği̇ İle Mücadele İlerleme Raporu

Abstract

Öz Çocuk işçiliği tarihsel süreçte çok eski dönemlere kadar uzansa da, bugün hukuki boyutta algılandığı şekilde ilk olarak 16. ve 17. Yüzyıllarda önemli bir sorun haline gelmiştir. Bunun en önemli sebebi bu yüzyıllarda başta Kuzey Amerika olmak üzere Batı toplumlarında köleliğin yaygınlaşmasıdır. Çocuk işçiliği sorunu 18. ve 19. Yüzyıllarda Avrupa'da yaşanan Sanayi Devrimi ile birlikte de doruk noktasına ulaşmıştır. Günümüzde de ulusal ve uluslararası boyuttaki tüm çabalara rağmen özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde toplumsal alandaki en önemli sorunlardan biri olmaya devam etmektedir. Tarihsel gelişime baktığımızda çocuk işçiliği ile mücadele tarihi, sosyal politika tarihi ile paralel bir gelişim göstermektedir. Hatta sosyal politikaların ilk olarak çocuk işçiliği sorunu ile mücadele etmek için geliştirildiğini de ifade edebiliriz. Bu konu ile ilgili dünyada ilk sosyal politika tedbirinin, 1801 yılında İngiltere'de 8 yaşından küçük çocukların çalıştırılmalarının yasaklanmasıyla başladığını görmekteyiz. Bir yıl sonra yine İngiltere'de çıkarılan Factory Act yasasıyla çocukların çalışma saatleri, gece çalışmaları ve çalışma koşulları düzenlenmiştir. Bu gelişmeleri daha sonra diğer Avrupa ülkelerindeki sosyal politika tedbirleri izlemiştir. 20 Yüzyıl'da Batı toplumlarında artan dayanışma duygusuyla birlikte işçi sınıfının da evrensel bir sosyal politika düşüncesine destek vermesi 1919 yılında bu isteğin hukuki savunuculuğunu üstlenecek olan Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (International Labour Organization) kurulmasına neden olmuştur. Uluslararası

Perspective on Child Labor Situation in terms of Occupational Health and Safety: The Case of Turkey

“…Studies in the national literature focus on street children; those who focus on children employed in seasonal agricultural work and their labor; those in the context of informal employment and income tax; those who approach in terms of legal legislation and children's rights; those who approach as a result of the inequality of income distribution in Turkey; child labor as a problem is diversified as those within the scope of solution proposals and strategies to combat it, and those that are dealt with in the context of refugee child workers (Karataş, et al, 2016;Gümrükçüoğlu, 2014;Küçükkalay, et al, 2000;Avşar & Öğütoğulları, 2012;Erbay, 2013;Efe & Uluoğlu, 2015;Güzel, 2016).…”

“…As a result of these factors, both the number of working children and their working conditions are increasing. This numerical increase, combined with the deterioration of working conditions, makes it unavoidable to question and debate the occupational health and safety of children who must work (Güzel, 2016).…”

Mevsimlik Tarımda Çocuk İşçiliğini Azaltmak İçin Bir Model Önermesi: ‘Eğitime Erişim ve İletişim Birimi’nin Kurulması

“…Zira, Milattan Önceki (M.Ö.) dönemlerde yaşayan Sümerler ve Asurlar gibi medeniyetlerde çocukların işçi olarak çalıştırıldıkları bilinmektedir (Güzel, 2016(Güzel, : 1993. "Çeşitli kaynaklarda piramitlerin inşası sırasında Mısır'da çocuk işçilerden de yararlanıldığı iddia edilmektedir.…”

“…Çocuk işçiliği sorunu 18. ve 19. Yüzyıllarda Avrupa'da yaşanan Sanayi Devrimi ile birlikte doruk noktasına ulaşmıştır" (Güzel, 2016(Güzel, : 1993. Günümüzde de hem ulusal hem de uluslararası düzeyde çocuk işçiliğini azaltmaya veya bitirmeye dönük gösterilen tüm çabalara rağmen özellikle gelişmemiş veya gelişmekte olan ülkelerde başta olmak üzere toplumsal alandaki en önemli sorunlardan birisi olmayı sürdürmektedir (Efe & Uluoğlu, 2015: 47;Güzel, 2016Güzel, : 1993.…”

“…Ulusal literatürdeki çalışmalar ise, sokak çocuklarına odaklananlar; mevsimlik tarım işlerinde çalıştırılan çocuklara ve onların emeğine odaklananlar; kayıt dışı istihdam ve gelir vergisi bağlamında olanlar; hukuki mevzuat ve çocuk hakları açısından yaklaşanlar; Türkiye'deki gelir dağılımının eşitsizliğinin bir sonucu olarak yaklaşanlar; bir sorun olarak çocuk işçiliği, bu soruna dair çözüm önerileri ve onunla ile mücadele stratejileri kapsamında olanlar ve Suriyeli çocuk işçiler bağlamında ele alanlar olarak çeşitlenmektedir (Karataş vd., 2016;Benek & Ökten, 2011;Gülçubuk, 2012;Kalkınma Atölyesi, 2016;Yandık, 2017;Gümrükçüoğlu, 2014;Karaman & Özçalık, 2007;Küçükkalay vd. 2000;Günöz, 2007;Avşar & Öğütoğulları, 2012;Erbay, 2013;Efe & Uluoğlu, 2015;Güzel, 2016).…”