6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri sonrası yeniden yapılanma sürecinde yere bağlılığın değerlendirilmesi: Antakya (Hatay) örneği

Abstract

Bu çalışmada, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri sonrasında Antakya kentinin yeniden yapılanması sürecindeki yere bağlılık durumu incelenmiştir. Depremler başta olmak üzere doğal afetler sonrasında oluşan yere bağlılık durumlarını ortaya koyan akademik çalışmaların oldukça sınırlı olması, bu çalışmanın hazırlanmasındaki başlıca motivasyonu oluşturmuştur. Nicel analiz yönteminin kullanıldığı çalışmada, depremler öncesinde Antakya’da ikamet etmiş olan 368 kişiye 30 sorudan oluşan anket uygulanmıştır. Katılımcıların anket sorularına verdikleri cevaplar SPSS yazılımı ile analiz edilmiş ve analiz sonuçları tablo ve grafiklerle ortaya konulmuştur. Ayrıca bazı sorulara verilen ifadelerden hareketle görsel analizler yapılmış ve bunun için MQXQUDA programından yararlanılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre; katılımcıların % 82,1’i Antakya’yı özlediklerini, % 65,2’si Antakya’da olup bitenleri kesinlikle merak ettiklerini, % 82,6’sı Antakya’ya kök saldıklarını belirtmişlerdir. “Bundan sonra, Antakya’da yaşamaya devam edeceğim” ifadesine katılımcıların % 54,6’sı kesinlikle katılıyorum ve % 20,1’i katılıyorum cevabını vermiştir. Katılımcıların % 71’i Antakya’yı hiç terk etmeyen, sık sık veya belirli aralıklarla Antakya’yı ziyaret edenlerden oluşmaktadır. Başka bir değişle, katılımcıların % 71’i kentle bağlantısını sürdürmektedir. Katılımcıların % 73,1’i deprem sonrasında Antakya’ya hala çok bağlı olduklarını ifade etmişlerdir. Tüm bu istatistiksel sonuçlar, yaşanan depremlere rağmen yere bağlılığın güçlü olduğunu göstermiştir. Anket sonuçlarından farklı olarak, arazi gözlemleri neticesinde kentin sokaklarında yüksek bir aidiyet düzeyini yansıtan duvar yazılarının ve işyeri tabelalarının varlığı yere bağlılığın mekânsal yansımalarını oluşturmuştur.