The Zn, Cu, As, Cd, Hg and Pb levels of the popular species (Silurus triostegus, Acanthobrama marmid, Aspius vorax, Capoeta trutta, Carasobarbus luteus, Chalcalburnus mossulens and Cyprinus carpio) of Ataturk Dam Lake (Euphrates, Turkey) were studied to estimate the risk of human consumption and pollution of Euphrates River which is important for Turkey, Syria and Iraq. Trace metal amounts differed between the species (P<0.05) even they were living in similar habitats. The variations of measured heavy metals (mg/kg d.w.) were 10.27-19.74 for Zn; 0.101-2.785 for Cu, 0.164-0.279 for As; ND (Not determined)-0.649 for Hg; ND-0.236 for Pb. Cd was not determined during the study. Regarding the Zn, Cu, Cd, and As contents, the samples were safe for human consumption. Mercury and lead were not detected in some of the samples, but their amounts exceeded the limits in S. triostegus and A. marmid, respectively. It was concluded that the fish from Ataturk Dam Lake are not heavily burdened with metals, but they should be controlled periodically to avoid excessive intake of trace metals by human, and to monitoring the pollution of aquatic environment.Keywords: Fish, heavy metal, seafood, freshwater.
Atatürk Baraj Gölü (Fırat, Türkiye) Balıklarındaki İz Element Miktarının Belirlenmesi ÖzetTürkiye, Irak ve Suriye için önem taşıyan Fırat Nehri'ndeki kirliliğin ve buradaki yaygın balık türlerinin insan tüketimi açısından riskinin belirlenmesi amacıyla Atatürk Baraj Gölü'ndeki (Fırat, Türkiye) Silurus triostegus, Acanthobrama marmid, Aspius vorax, Capoeta trutta, Carasobarbus luteus, Chalcalburnus mossulens, ve Cyprinus carpio'te Zn, Cu, As, Cd, Hg ve Pb seviyeleri tespit edilmiştir. Farklı türlerin içerdiği iz elementlerin miktarı benzer ortamlarda yaşamalarına karşın farklılık (P<0,05) göstermiştir. Analiz edilen iz elementlerin miktarları Zn için 10,27-19,74; Cu için 0,101-2,785, As için 0,164-0,279; Hg için TE (Tespit edilmemiş)-0,649; Pb için TE-0,236 (mg/kg) arasında değişmektedir. Çinko, Cu, Cd ve As miktarları bakımından örnekler insan tüketimi açısından güvenlidir. Cıva ve kurşun ise bazı örneklerde tespit edilmemiş, ancak Hg miktarı bazı S. triostegus örneklerinde; kurşun ise bazı A. marmid 'lerde sınırları aşmıştır. Atatürk Baraj Gölü'ndeki balıkların ağır metalle önemli düzeyle kontamine olmadıkları, ancak insanların tüketim yoluyla aşırı ağır metal almasını önlemek için bunlarda düzenli kontrollerin yapılması ve su kirliliğinin gözlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.Anahtar Kelimeler: Balık, ağır metal, su ürünü, tatlısu.