ÖZETGünümüzde dijital tekniklerin gelişmesiyle diş hekimliği araştırmalarında mikrobilgisayarlı tomografi kullanımı yaygınlık kazanmaktadır. Bu derlemenin amacı diş hekimliğinde ve özellikle endodonti alanında deneysel ça-lışmalarda kullanılan mikrobilgisayarlı tomografi konusunda bilgi vermektir. Derlemede diş hekimliğinde mikrotomografinin esas kullanım alanları olan kök kanal morfolojisinin analizi, kök kanal şekillendirmesinin değerlendirilmesi, kök kanal dolgusunun değerlendirilmesi, tekrarlayan tedavi işlemlerinden sonra kök kanalında kalan dolgu materyalinin incelenmesi, kafa-yüz iskeletinin gelişiminin incelenmesi, implant ve kök çevresi kemiğinin değerlendirilmesi, mine kalınlığının ölçülmesi ve dişlerin mineral konsantrasyonunun belirlenmesi hakkında detaylı bilgi verilmiştir. Bunlara ek olarak bu sistemin kullanımı-nın faydaları da tartışılmıştır.
GİRİŞDeneysel araştırmalar bilimin, eğitimin, klinik uygulamaların gelişiminde çok önemli yer tutmaktadır. Günümüzde bilgisayar teknolojisinin gelişmesiyle deneysel araştırma-larda dijital teknikler ağırlıklarını artırmışlardır. Bilgisayarlı tomografi, X-ışınının bilgisayar teknolojisi ile birleşmesinin ürünüdür ve vücudu kesitler şeklinde görüntüler. Bilgisayarlı tomografi tarayıcılar 1-2 mm kalınlıkta kesit alır. Ör-nekten alınan kesit sayısının çokluğu, yani kesit kalınlığının ince olması örnekten daha fazla bilgi alınma-sını sağlayarak elde edilen görüntünün çözünürlüğünün artmasını sağlamaktadır.1 Çözünürlüğün artırılmasını sağlamak için kesitsel kalınlığı mikrometre cinsinden ifade edilen mikrotomografi cihazları geliştirilmiştir. Mikrotomografi tarayıcılar 5-50 µm kalınlıkta kesit alarak yüksek çözünürlüklü taramaları olanaklı kılmaktadır.Mikrotomografiden elde edilen verilerden çeşitli bilgisayar programları aracılığıyla ilgilenilen yapıları daha iyi gösteren üç boyutlu görüntüler oluşturulabilir. Bu işlem yeniden yapılandırma anlamına gelen '3D rekonstrüksiyon' olarak adlandırılır.Mikrotomografi genel yapı olarak bilgisayarlı tomografiye benzemektedir. Mikrotomografi cihazının ana parçaları X-ışını tüpü, üzerine sabitlenen örneği belli aralıklar ile çeviren bilgisayar kontrollü bir adım motoru, ortamdaki X-ışınını kamera sensörü üzerine yoğunlaştı-ran görüntü yoğunlaştırıcı, üzerine düşen X-ışınlarını görüntü verisine çeviren bir CCD kamera, görüntü toplayıcısı ve tüm bunları kontrol eden bir bilgisayardan oluşmaktadır (Resim 1).2