Öz: Amaç, devamlı otlatılan meralarda, orta-yoğun ve hafif otlatmada bastırılmıĢ ot katı yükseklik gruplarının dağılımı ve bu yükseklik grupları içerisinde ak üçgülün (T.repens) görülme sıklığını 4 farklı gözlem döneminde karĢılaĢtırmaktır. ÇalıĢma, bir Avrupa Birliği Projesi olarak, Almanya Göttingen Üniversitesi uygulama çiftliğinin "dıĢarıdan girdi kullanmadan iĢletilen, devamlı otlatılan merasında 2002-2003 yılları arasında kısırlaĢtırılmıĢ erkek Simmental sığır ırkıyla yürütülmüĢtür. Mera orta-yoğun otlatma (OO) ve hafif otlatma (HO) Ģeklinde ikiye bölünmüĢ, ilk yıl otlatılan merada, denemenin 2. otlatma yılında elde edilen veriler değerlendirilmiĢtir. Deneme üç tekrarlı olarak kurulmuĢtur ve her bir parsel büyüklüğü 1 hektardır. OO"da hedeflenen bastırılmıĢ ot katı yüksekliği (BY) 6 cm, HO"da 12 cm"dir. Her parselde 100 metre uzunluğundaki ölçüm hattında, bir metre aralıklarla sabitlenen ölçüm noktalarında, otlatma periyodunun baĢlangıcından itibaren 4-5 haftada bir tekrarlanan 4 farklı gözlem döneminde, diskmetre ile her gözlem noktasındaki bastırılmıĢ ot katı yüksekliği ölçülmüĢ ve o ölçüm noktasında ak üçgülle karĢılaĢılıp karĢılaĢılmadığı kaydedilmiĢtir. BastırılmıĢ ot katı yükseklikleri (BY1: <4.5 cm, BY2: 5.0-9.5 cm, BY3: 10.0-14.5 cm ve BY4:>15.0 cm Ģeklinde 4 farklı yükseklik grubuna ayrılmıĢ ve bu grupların farklı otlatma yoğunlukları altındaki dağılımı ve ak üçgülün görülme sıklığı hesaplanmıĢtır. En yüksek rastlanma sıklığı BY2 grubunda (% 40.9), en düĢük rastlanma sıklığı BY4 grubundadır (%10.7). Otlatma sistemi x BY grup interaksiyonunda OO sisteminde en yüksek rastlanma sıklığı BY2 grubunda(% 41.1), en düĢük BY4 grubunda (% 5.7), HO sisteminde BY2 (% 40.8) en yüksek, en düĢük BY1 grubundadır (% 9.7). BY grubu x dönem intereksiyonunda ise en yüksek rastlanma sıklığı BY2 grubunda 1. dönemde (% 53.8), en düĢük rastlanma sıklığı 1.dönemde BY4 grubunda (% 2.7) elde edilmiĢtir. Ak üçgülün rastlanma sıklığı BY1"de en yüksek (% 79.3), BY4"te en düĢüktür (% 36.7). Otlatma yoğunluğu x Dönem interaksiyonu açısından, ak üçgülün rastlanma sıklığı sadece OO sisteminin 1. döneminde anlamlı farklılık göstermiĢtir. Ak üçgülün görülme sıklığı, kısa BY gruplarında ve orta yoğun otlatma sisteminde, uzun boylu gruplara ve hafif otlatmaya göre, daha fazla olma eğilimindedir. Sonuçlar, ak üçgülün kısa boylu bitkilerden oluĢan bastırılmıĢ ot katı yükseklik gruplarında ve vejetasyonda oluĢabilecek bitkisiz bölgelerde daha iyi geliĢebileceğini göstermektedir. OluĢabilecek parçalı (mozaik) yapıdaki heterojen mera örtüsü ak üçgülün geliĢimini olumlu Ģekilde etkileyebilir.Anahtar Kelimeler: T.repens, ak üçgül, orta-yoğun otlatma, hafif otlatma, bastırılmıĢ bitki boyu
The Effect of Different Grazing Systems on Compressed Sward Height and White Clover (Trifolium repens L.) Frequency in GrasslandsAbstract: The aim of this study is to determine and compare of the frequency of sward structure and the frequency of white clover (Trifolium repens L.) between intensively-grazed (MC,Moderate Commertial Stocking) and extensively-gr...