Aggressive behavior among women with intellectual disabilities receiving institutional long-term care

Abstract

Uvod. Agresivnim se smatra ponašanje koje ima takav intenzitet, učestalosti trajanje da ozbiljno ugrožava fizičku bezbjednost osobe/osoba ili kojeozbiljno ograničava njihovo socijalno funkcionisanje. Cilj ovog istraživanjaje da se utvrdi intenzitet i pojavni oblici agresije kod žena sa intelektualnomometenošću smještenih u instituciji u odnosu na težinu intelektualneometenosti, starosnu dob i dužinu boravka u instituciji.Metode. Uzorak je obuhvatio 115 ispitanica na trajnom smještaju u JU“Dom za osobe sa invaliditetom” u Višegradu. Za procjenu agresivnog ponašanjakorišćena je Skala neprijateljstva i agresije za odrasle, Reaktivna/Proaktivna (The Adult Scale Of Hostility and Agression, Reactive/ ProactveA- SHARP; Matlock & Aman, 2011).Rezultati. Žene sa lakom intelektualnom ometenošću pokazuju visok nivoagresivnog ponašanja na svim subskalama pri čemu su najviši skorovi nasupskali neprijateljstvo (26,37 ±7,37). U grupi ispitanica starijih od 51 godinuutvrđen je statistički značajno veći skor na supskali verbalna agresijau odnosu na ispitanice mlađe od 30 godina (13,89 ± 9,23 vs. 6,12 ± 9,39;p = 0,025). Kod ispitanica koje su u instituciji boravile duže od 10 godinautvrđeno je veće ispoljavanje neprijateljske agresije u odnosu na one kojesu boravile kraće (22,49 ±11,22 vs. 17,58 ± 13,14; p = 0,033).Zaključak. Ispitanice sa lakom intelektualnom ometenošću su pokazalenajveći nivo agresivnog ponašanja na svim subskalama pri čemu su najvišiskorovi na supskali neprijateljstva. Ispitanice starije od 51 godine ispoljavalesu najviši stepen verbalne agresije, dok su ispitanice sa boravkomu instituciji dužim od 10 godina ispoljavale najviše neprijateljske agresijeusmjerene ka drugima.