Ai̇le İşletmeleri̇nde Kuşaklar Arasi Geçi̇ş İçi̇n Örgütsel Hafiza: Bi̇r Ai̇le İşletmesi̇ni̇n Sakladiklari Ve Aktardiklari Üzeri̇ne Bi̇r Araştirma

Abstract

İnsan yaşamında aile ile işletme iki temel kurum olarak ekonomik ve toplumsal yapılanmanın oluşması aynı zamanda bozulması bakımından önemli rollere sahiptir. Her ikisi de yaşamlarının sürdürülebilirliğini; değerler, alışkanlıklar, ritüeller ve benzeri birçok faktörle açıklarlar. Bütün bunları sonrası için saklamak ve aktarmak becerisi ise gelecek için temel bir çaba olarak karşımıza çıkmaktadır. İngilizce yazılmış uluslararası literatürde hafızanın örgütler bağlamında ele alındığı çalışmalar çok sınırlı olup, Türkçe olarak yazılmış bir çalışmaya rastlanmamıştır. Diğer taraftan uygulamada örgütsel hafızanın aktarımını daha doğru bir biçimde görebilmek için 3 kuşağın bir arada görev aldığı işletmeler anlamlı bir örneklem gerekmektedir. Ancak kurucunun ve sonrasındaki 2 kuşağın aktif rol aldığı işletme sayısının Türkiye genelinde çok sınırlı olması ve çalışmayı kabul etmemesi önemli bir kısıt olarak karşımıza çıkmaktadır. Konya İli Sanayi Odası'na kayıtlı olan bu işletme çalışmayı kabul etmiş olup, işletme makine imalatı sektöründe ve uluslararası pazarda faaliyet göstermektedir. İşletmenin kurucusu, 2. ve 3. kuşak aile üyeleri ile derinlemesine görüşme (bireysel mülakat) gerçekleştirilmiştir. Bu şirketin örgütsel hafızasındaki ailenin ve işletmenin yeri, aktarımı ve sürdürülebilirliği sorulan sorular ile anlaşılmaya çalışılmış, elde edilen bilgiler MAXQDA Programı ile analiz edilmiştir. Ailenin şirket için olduğuna inanma, dürüst ve adillik (liyakat esası), çalışkanlık, başarma tutkusu, çalışma disiplini, değerli ve yararlı olmak temel aktarım unsurları olarak belirlenmiş ayrıca kurucu merkezli mühendis olma inancının da yetişmekte olan 4. Kuşağa kadar yoğun bir biçimde aktarıldığı belirlenmiştir. Çalışmanın alanda ilklerden olmasının literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.