Akdeniz İklim Koşullarında Seralarda Havalandırma Açıklık Oranlarının Belirlenmesi

Abstract

Seralarda havalandırma bitkilerin arzuladıkları iç ortam değerlerinin biyolojik optimumda tutulmasında kullanılan en ucuz iklimlendirme yöntemlerinden bir tanesidir. Seralarda etkili bir havalandırma için hava değişim katsayısının 50 h -1 'ten yüksek olmalıdır. Seralarda havalandırmanın etkenliğini belirlemek amacıyla hava değişim katsayısının belirlenmesi yanında ulaşılan sıcaklık farkı da havalandırmanın etkenliğinin belirlenmesinde bir ölçüt olarak kabul edilebilir. Yapılan bu çalışmada, Akdeniz bölgesi iklim koşullarında, farklı havalandırma açıklık oranlarında (AV/AG) serada ulaşılan sıcaklık değerleri enerji dengesi ve Bernoulli denklemi esas alınarak belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, Antalya iklim koşullarında Mayıs ayı sıcaklık ve radyasyon değerlerine bağlı olarak çatı bölgesindeki havalandırma açıklıklarının %20 olması yeterli olmaktadır. Akdeniz iklim koşullarında haziran ayında gelen güneş radyasyonunu gölgeleme ile %50 oranında azaltılması durumunda çatı bölgesindeki %20 havalandırma açıklığı ile 1 K'lik sıcaklık farkı (∆T) sağlanabilmektedir. Ancak Haziran ayında öğle saatlerinde dış sıcaklık değeri 30°C' nin üstünde seyrettiğinden serada ek soğutma ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Determination of Ventilation Openings Ratio in Greenhouses under Mediterranean Climate Conditions A R T I C L E I N F O A B S T R A C T Research ArticleReceived 18 October 2016 Accepted 10 March 2017Ventilation is one of the methods used to obtain the biological optimal point of environmental factors needed for the plants in greenhouses. In the greenhouses, air change coefficient must be more than 50 h -1 in order to supply effective air ventilation. Temperature differences like air change coefficient can be regarded as a criterion to determine efficiency of ventilation in the greenhouses. In this study, the temperature values were calculated by using energy balance and Bernoulli equation at different ventilation opening ratios (A V /A G ) depending on climatic properties in the Mediterranean region (Antalya). If was found that, based on temperature and radiation values of Antalya province, 20% ventilation opening rate is sufficient in the roof area. A temperature difference (∆T) of 1K can be achieved with a 50% shading of radiation and a 20% ventilation opening in June in the Mediterranean region. However, additional cooling is necessary in the greenhouses around noon hours because outdoor temperature is greater than 30°C.

Determination of Natural Ventilation Openings in Greenhouses

“…Seralarda iyi bir havalandırma ile ulaşılan sıcaklık farkı 2-3-o C arasında değişir [4]. Akdeniz bölgesinde %40 havalandırma açıklığına böcek tülü gerilmiş üretici seralarında yapılan ölçümlerde Ekim ayında ulaşılan sıcaklık farkı 1-2 o C arasında değişmektedir [7].…”

Seralarda Yüksek Sıcaklıkların Azaltılmasında Kullanılan Yöntemler

“…Solar radyasyon düzeyinin yüksek olduğu dönemlerde doğal havalandırma ile seralar genellikle yüksek sıcaklık değerlerine ulaşır (Kittas ve ark., 2001 (Demir ve ark., 1998;Baytorun ve ark., 2000). Bunun yanında rüzgâr hızının yüksek olduğu bölgelerde havalandırma kapaklarının yan duvarlara monte edilmesi veya çatı havalandırması mevcut ise emme yüzeyindeki kapaklar hafif açılması gerekirken, tek olarak yapılan seralarda yapım maliyetini düşürmek amacıyla yan duvar havalandırmasından vazgeçip çatıda % 25 oranındaki bir açıklığın yapılmasını gerekmektedir (Baytorun, 1989). Baytorun ve ark.…”

“…Serada dakikada bir hava değişimi (Z=60 h -1 ) olması durumunda, iç ortam sıcaklığı dış ortam sıcaklığından 5 ºC daha yüksektir. İç ve dış ortam arasındaki sıcaklık farkının 5 ºC olması genellikle uygun olduğundan, serada dakikada bir hava değişimi olması önerilir (Baytorun, 1989). Seralarda en düşük havalandırma oranı olarak, genellikle dakikada 3/4-1 hava değişimi önerilir.…”