Algılanan İş Güvencesizliği ve İş Arama Davranışı: İş Doyumu, Duygusal Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetinin Aracı Rolü

Abstract

İş yaşamında karşılaşılan en önemli stres kaynaklarından birisi olan iş güvencesizliği hem çalışanlar hem de örgütler açısından ciddi olumsuz sonuçlara yol açmaktadır. Geçmiş araştırmalar iş güvencesizliği algısının çalışanların sağlığını, genel iyilik halini ve yaşam doyumunu olumsuz etkilediğini; iş doyumunu, örgüte duydukları güveni ve iş performansı düşürdüğünü göstermektedir. İş güvencesizliği algısı çalışanların yeni iş arama motivasyonu ve davranışını da etkilemektedir; ancak bu konuya ilişkin dinamikler yeterince incelenmemiştir. Bu çalışmada, iş doyumu, duygusal örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyetinin, algılanan iş güvencesizliği ile iş arama davranışı arasındaki ilişkiye aracılık ettiğini öngören bir model sınanmaktadır. Araştırma örneklemi (N = 552) otomotiv sektöründe çalışan mavi yakalı çalışanlardan oluşmaktadır. Bulgular yol analizi ile test edilen tam aracılı modeli desteklemiş, iş güvencesizliğinin çalışanların iş doyumunu ve duygusal örgütsel bağlılığı azaltması ve işten ayrılma niyetini artırması yoluyla çalışanların iş arama davranışı sıklığını tahmin ettiğini ortaya koymuştur. Çalışma bulguları, kritik aracı değişkenler dikkate alındığında, iş güvencesizliği ile iş arama davranışı arasındaki ilişkinin güçlendiğini ve bu ilişkide bireysel ve örgütsel faktörlere birlikte bakılmasının gerektiğini göstermiştir.