Oxidative stress represents a situation where there is an imbalance between the reactive oxygen species (ROS) and the availability and the activity of antioxidants. This balance is disturbed by increased generation of free radicals or decreased antioxidant activity. It is very important to develop methods and find appropriate biomarkers that may be used to assess oxidative stress in vivo. It is significant because appropriate measurement of such stress is necessary in identifying its role in lifestyle-related diseases. Previously used markers of oxidative stress, such as thiobarbituric acid reactive substances (TBARS) or malondialdehyde (MDA), are progressively being supplemented by new ones, such as isoprostanes (IsoPs) and their metabolites or allantoin. This paper is focusing on the presentation of new ones, promising markers of oxidative stress (IsoPs, their metabolites and allantoin), taking into account the advantage of those markers over markers used previously. Med Pr 2015;66(3):393-405Key words: isoprostanes, oxidative stress, oxidative stress markers, allantoin, metabolites of isoprostanes
StreszczenieStres oksydacyjny jest stanem braku równowagi między działaniem reaktywnych form tlenu (RFT) a działaniem antyoksydantów. Równowaga ta może być zakłócona w wyniku zwiększonego działania wolnych rodników lub spadku aktywności antyoksydacyjnej. Zaburzenia te mogą występować zarówno na poziomie komórkowym, jak i całego organizmu. Ponieważ stres oksydacyjny może być podłożem wielu zespołów chorobowych, niezwykle istotne jest znalezienie odpowiednich markerów, które mogą być wykorzystane do oceny jego poziomu in vivo. Stosowane od wielu lat markery -ocenę stężenia aldehyd dimalonowy (MDA) i substancji reagujących z kwasem tiobarbiturowym (thiobarbituric acid reactive substances -TBARS) -stopniowo uzupełnia się nowymi, takimi jak alantoina czy izoprostany (IzoP) wraz z ich metabolitami (IzoP-M). W niniejszej pracy skupiono się na zaprezentowaniu nowych, obiecujących markerów stresu oksydacyjnego (alantoina, IzoP, IzoP-M), ukazując korzyści wynikające z ich stosowania i prognozując dalsze kierunki badań nad ich zastosowaniem. Med. Pr. 2015;66(3):393-405 Słowa kluczowe: izoprostany, stres oksydacyjny, markery stresu oksydacyjnego, alantoina, metabolity izoprostanów Corresponding author / Autorka do korespondencji: Marta Czerska,