Altyapı Proje Finansmanında Risk Paylaşımı

Abstract

Bu çalışmanın konusunu sermaye yoğun altyapı projelerinin uzun yıllar süren işletme ve finansman süreçlerinin islami proje finansman yöntemleri modellemeye çalışmak oluşturmaktadır. Araştırma proje finansmanları yapılırken ölçülebilir bir düzlemde ele alınarak matematiksel formüllerle bir model oluşturmayı hedeflemektedir. Altyapı projelerinin çatısını oluşturduğu araştırmamızı hazırlarken bu çatı altında ele alınabilecek proje finansmanı nedir? altyapı projeleri islami kurallara uygun olarak yapılabilir mi? İslami altyapı finansman modelleri matematiksel olarak modellenebilir mi? Sorularına cevap bulmaya çalışılarak genel kavramlardan özele inilerek bir çekirdek analiz yapılmıştır. Araştırma islami perspektiften değerlendirilirken uzun soluklu proje finansmanlarında en sık karşılaşılan iki problem faiz ve bilinmezlik (garar) kavramlarının oluşmasını engellemek üzerinde durulmuştur. Bu doğrultuda araştırma iki yönlü değerlendirilmiş proje sözleşmesi taraflar için ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Ölçülebilirlik kavramı ile formülize edilen stokastik süreçler elde edilen veriler ile teorem haline getirilmiş ve araştırma içerisinde bu teoremlerin matematiksel ispatları yapılmıştır. Araştırmanın sonucuna doğru ilerlerken teoremler ile de ispat edilen modelimiz ve formüllerimizi kullanabileceğimiz maksimum sayıda ihtimal değerlendirilerek bu ihtimaller çerçevesinde gerekli görülen analiz yapılmış nümerik örnekler verilmiş ve uygun olan koşullarda şematize edilerek tüm varyasyonlar açıklanmıştır. Araştırmamızda uyguladığımız matematiksel yöntemin ihtiyaç duyduğu gerçek verilerin açık oalrak yayınlanmaması ve anket vb. yollarla elde edilmesi mümkün olmadığından elde edilen kısıtlı veriler ile bazı projeksyonlar yapılarak veri seti genişletilmeye çalışılmıştır. Araştırmamızda altyapı projelerinin islami kurallara uygun, risk paylaşımı yöntemleri kullanılarak, matematisel olarak ölçülebilir, doğrulanabilir, modellenebilir olduğu tespit edilmiştir.