Ameli̇yathanede Önlenmesi̇ Gereken Önemli̇ Bi̇r Ri̇sk: Basinç Yaralanmasi

Abstract

Basınç yaralanması sağlık bakım maliyetlerini önemli ölçüde artırması, uzun bir tedavi süreci gerektirmesi ve hastanede kalış süresini uzatması nedeniyle önlenmesi ve tedavi edilmesi gereken küresel bir sorundur. Basınç yaralanması ağrıya, sosyal izolasyona ve iş kayıplarına neden olarak yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler. Cerrahi operasyon basınç yaralanması gelişimi için önemli bir risktir. Ameliyattan sonra ilk 48-72 saat içerisinde gelişen basınç yaralanmalarının ameliyata bağlı olduğu kabul edilir. Hastanın taşıma ya da pozisyon verme işlemlerinde basınç ve sürtünme kuvvetlerine maruz kalması, ameliyat tipine bağlı ameliyat süresinin uzaması, verilen anestezi etkisiyle duyusal algının bozulması ameliyat sırasında basınç yaralanmasına neden olan risk faktörleridir. Ayrıca bireysel risk faktörleri de ameliyata bağlı basınç yaralanma riskini artırır. Düşük ya da yüksek beden kütle indeksi, ileri yaş, komorbid hastalıklar ameliyattan önce değerlendirilmesi gereken bireysel risk faktörleridir. Kanıta dayalı geliştirilen rehberler ameliyata bağlı basınç yaralanmalarının önlenmesi için; perioperatif basınç yarası risk değerlendirmesinin yapılmasını, hastanın yeniden konumlandırılmasını, destek yüzeylerin kullanılmasını, topukların ameliyat masasıyla temasının kesilmesini, basıncın tüm bedene dengeli olarak dağıtılmasını önerir. Ameliyathane ekibinin önemli bir üyesi olan ameliyathane hemşireleri hastanın bireysel risk faktörlerini göz önünde bulundurarak ameliyat sırasında gelişebilecek basınç yaralanmaları konusunda dikkatli olmalı, cildin düzenli kontrolünü yapmalı ve riski önlemelidir. Anahtar Kelimeler: Ameliyathane; basınç yarası; basınç yarası önleme; basınç yarası risk faktörleri; hemşirelik.