Ameliyatlarda Yabancı Cisim Unutulmasına ve Cerrahi Sayım Tutarsızlığına İlişkin Belirlenen Risk Faktörleri: Sistematik İnceleme

Abstract

Amaç: Bu incelemede, ameliyatlarda yabancı cisim unutulması (YCU) ve cerrahi sayım tutarsızlığı (CST)’na ilişkin risk faktörlerinin incelenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Araştırmaya YCU ve CST’yi inceleyen ve çalışma kriterlerine uyan literatürdeki tüm çalışmalar dahil edildi. Literatür taraması, “ameliyathane”, “risk faktörleri”, “yabancı cisim unutulması”, “sayım tutarsızlığı” anahtar kelimeleri Türkçe ve İngilizce kullanarak, Aralık 2022 öncesi yıl sınırlaması olmadan Web of Science, Scopus, Pubmed/MEDLINE ve Google Akademik veri tabanları taranarak yapıldı. İncelemeler sonucunda toplam 3.074 makaleye erişildi. Tekrar eden 364, tam metin erişilemeyen 1.386, bağlantı hatası vermesi nedeniyle tamamen ulaşılamayan 35 adet makale çıkarıldı. Konuyla ilgili olmayan çalışmalar, sistematik derlemeler, derlemeler, yayın dili İngilizce dışında olan makaleler, çocuk hastalarla yürütülen çalışmalar, kitap bölümleri, tezler olmak üzere toplam 1.289 adet makale kapsam dışı bırakıldı. Konu ile ilgili kalan 26 adet makale incelemenin örneklemini oluşturdu. Araştırmaların raporlanmasında PRISMA kontrol listesi kullanıldı. Bulgular: Ameliyatlarda unutulan yabancı cisimler büyük çoğunlukla spanç ve havlu malzemeleriydi. YCU veya CST gelişen cerrahi türü/cerrahi alanlar ise karın, pelvis ve vajinal boşlukları içeren ameliyatlardı. Artan kanama, ekip üyeleri arasında zayıf iletişim ve iletişim hataları, acil ameliyatlar, araç ve ekipman arızası YCU ve CST ile ilişkili diğer risk faktörleri olarak bulundu. Sonuç: Yabancı cisim unutulması ve CST ile ilgili risk faktörlerinin; hastanın fazla kanamasının olması, ekip iletişiminde yaşanan sorunlar, jinekolojik ameliyatlar, ekipman arızası ve sayımın yapılmamasına ilişkin durum olduğu belirlendi.