An Evaluation Regarding Whether the Pledge of Movables in Commercial Transactions Code Regulates an Exception to the Ban of Lex Commissoria

Abstract

Özet 6750 Sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu ile birlikte Türk Medeni Kanunu'nun taşınır rehni hükümlerinden farklı düzenlemeler getirilmiştir. Bu Kanun ile birlikte kapsamı daha genişlemiş olan yepyeni bir tescilli taşınır rehni sistemi yürürlüğe girmiştir. Kanunun getirdiği tek değişiklik rehnin kuruluşuna ilişkin olmayıp, borçlunun borcunu ödememesi haline ilişkin de özellikli düzenlemeler getirilmiştir. Buna göre rehinli alacaklı borçlunun borcunu ödememesi halinde rehnin paraya çevrilmesi talebinden önce rehin konusunun mülkiyetini talep etme yetkisini kullanabilmektedir. Getirilen bu yeni düzenlemenin rehin sistemimizin temel prensibi olan lex commissoria yasağına aykırı olup olmadığının tespiti önem arz etmektedir. Çalışmamızda öncelikle lex commissoria yasağının kapsamına ilişkin farklı görüşler açıklanmış, daha sonra ise bu görüşler ışığında getirilen düzenlemenin yasağa aykırılık oluşturup oluşturmadığı konusu olduğu tartışılmıştır. Öncelikle bu husus incelendikten sonra yeni düzenlemenin söz konusu yasağa bir istisna olarak kabul edilip edilemeyeceği incelenmiştir. En son olarak ise, lex commissoria yasağı tanımı ve amacından hareketle, rehinli alacaklının malı satın alma hakkının bu yasak kapsamında yer alıp almadığı üzerinde durulmuştur.