Analiza podatności na złudzenia wzrokowe ze względu na zależność od pola i płeć

Abstract

Abstrakt. Poszukiwano odpowiedzi na pytania: czy osoby ulegające złudzeniom kształtu i kierunku ulegają także złudzeniom stałości przechylenia; czy osoby zależne w porównaniu z niezależnymi od pola w ujęciu Witkina charakteryzuje większa podatność na złudzenia; czy kobiety bardziej niż mężczyźni ulegają złudzeniom wzrokowym?Przeprowadzono dwa badania. W pierwszym wzięło udział 75 uczniów (M = 18,5; SD = 0,5), zaś w drugim 31 studentów psychologii (M = 20; SD = 0,5). Zastosowano Rod and Frame Test do badania iluzji Pręta i Ramy, komputerową symulację złudzeń wzrokowych: Zollnera, Poggendorffa, Ponzo, Ebbinghausa, Millera-Lyera oraz EFT Witkina do określania zależności od pola.Okazało się, że kobiety bardziej niż mężczyźni ulegają iluzji Pręta i Ramy, Poggendorffa i Zӧll-nera, natomiast zależność od pola nie różnicuje podatności na badane złudzenia. Związki pomiędzy iluzją Pręta i Ramy a pozostałymi złudzeniami uzyskano dla kąta odchylenia ramy od pionu o 15 stopni. Słowa kluczowe: złudzenia kształtu i kierunku, teoria stałości przechylenia, FDI, Zӧllner i Poggendorff, iluzja Pręta i Ramy.