Anatomical and Histological Development of Graft Union in Hazelnut (Corylus avellana L.)

Abstract

Amaç: Bu çalışma Tombul (Corylus avellana L.) fındık çeşidinde yongalı göz ve dilcikli aşılama tekniklerinde aşı kaynaşmasının zamana bağlı olarak gelişimini anatomik ve histolojik yönden incelemek amacıyla yürütülmüştür.
 Materyal ve Yöntem: Anaç ve kalem materyali olarak Tombul fındık ocaklarından alınan bir yıllık dip sürgünleri kullanılmıştır. Aralık ayının ilk haftasında yongalı göz ve dilcikli aşılar elle yapıldıktan sonra 26-28 C° sıcaklık ve % 70-80 nisbi nem koşullarında 28 gün süreyle bekletilmiştir. Aşılamadan sonra çeşitli dönemlerde aşı yerlerinden rotary mikrotomla 12-20 mikron kalınlığında enine ve boyuna kesitler alınarak mikroskop altında incelenmiştir. İncelemelerde aşı yerlerinde anaç ve kalem tarafından teşekkül eden kallus dokularının durumu, aşı elemanları arasında oluşan nekrotik tabakaların durumu, anaç ile kalemin kaynaşma durumu, kambiyal farklılaşmanın ve yeni vasküler dokuların meydana gelişi ile anaçla kalem arasındaki kambiyal devamlılığının tesisi değerlendirilmiştir.
 Araştırma Bulguları: Aşı tekniklerinde anaç ve kalemden kallus oluşumunun kaynaşmanın erken dönemlerinde yavaş gerçekleştiği gözlenmiştir. Bazı aşı örneklerinde aşılama sonrası erken dönemlerde kallus oluşumu zayıf ve yetersiz bulunmuştur. Kallus dokularında ilk kambiyal farklılaşmalara her iki aşı tekniğinde aşılamadan 18 gün sonraki kesitlerde rastlanmıştır. Anaç ile kalem arasında kambiyal devamlılık yongalı göz aşılarında aşılamadan 26 gün ve dilcikli aşılarda 26-32 gün sonra tesis edilmiştir. Aşılamadan 52 gün sonra ve ilerleyen dönemlerde alınan kesitlerde iki aşı tekniğinde de aşı elemanlarının vasküler ilişki içerisinde oldukları gözlenmiştir. Aşı yerlerinde yeni iletim dokularının dilcikli aşılarda yongalı göz aşılarına nazaran daha hızlı meydana geldiği görülmüştür.
 Sonuç: Aşı kaynaşmasının gelişimi iki aşı tekniğinde tüm safhalarıyla başarıyla gerçekleşmiştir. Aşılama sonrası erken dönemde oluşan kallus dokusu miktarının kaynaşmanın sonraki gelişimine yön verdiği belirlenmiştir. Bu nedenle, fındık aşılama çalışmalarında erken dönemlerde kallus oluşumunu teşvik edici uygulamaların ve metotların geliştirilmesinin faydalı olacağı değerlendirilmiştir. Anatomik ve histolojik gözlemler, dilcikli aşılarda anaç ve kalem kalınlığının birbirine çok yakın seçilmesinin ve aşı elemanlarının kambiyal bölgelerden iyi çakışmasının kaynaşmanın seyrini olumlu etkilediğini göstermiştir.