Anatoxin-a and neurotoxic cyanobacteria in German lakes and reservoirs

Abstract

Blauwalgen: giftig groen | 03 ten geleide De laatste paar jaar waren de zomers niet zo heet, maar in de recordwarme zomers van 2003 en 2006 waren de signalen overduidelijk: op veel plaatsen werd intensieve bloei van cyanobacteriën ('blauwalgen') gesignaleerd. De laatste decennia is de temperatuur van het Nederlandse oppervlaktewater al een paar graden toegenomen en volgens de gangbare klimaatscenario's zal de temperatuurstijging nog wel even doorgaan; ten gunste van de cyanobacteriën.Behalve visuele, geur-en stankoverlast zijn cyanobacteriën bekend om de productie van gifstoffen, die schadelijk zijn voor de gezondheid van mens en dier. Maar ook blijken de cyanobacteriën aan de basis van de evolutie van het leven op aarde te staan, met een voor zulke primitieve organismen opvallen rijkdom aan vormen.De verschillende soorten zijn aangepast aan het leven in een groot aantal, soms zeer verschillende milieus, van droge woestijnbodems tot in hete bronnen.In deze brochure wordt de achtergrondkennis over cyanobacteriën op een rijtje gezet, niet alleen ten behoeve van de bestuurders, de makers van het waterbeleid en de waterbeheerders, maar ook voor de onderzoekers. Gezamenlijk spannen deze groeperingen zich in diverse verbanden in om vat te krijgen op de precieze mechanismen die de bloei van cyanobacteriën veroorzaken, om de aard en werking van de gifstoffen te achterhalen en om voorspellingsmodellen voor cyanobacteriën te ontwikkelen. Dat om de gezondheidsrisico's van de cyanobacteriën zoveel mogelijk het hoofd te bieden. Colofon uitgave stichting toegepast onderzoek waterbeheer stowa, utrecht auteurs Miquel lurling, leerstoelgroep aquatische ecologie en waterkwaliteitsbeheer, wageningen universiteit Herman van Dam, adviseur water en natuur eindredactie Bas van der wal, stowa fotografie Koeman en Bijkerk (blz 10,28 en 40) rws/waterdienst, hydrobiologisch laboratorium, gerlinda Boekhoud-de graaf (grote foto cover en blz 04,06,16,24,36) frank van oosterhout (blz 12) wikipedia (blz 15) Miquel lurling, wageningen universiteit (Kleine foto cover en resterende foto's) Vormgeving shapeshifter, utrecht druk libertas, Bunnik

Production of anatoxin-a by cyanobacterial strains isolated from Portuguese fresh water systems

“…Cyanobacteria may produce several types of toxins (cyanotoxins) including neurotoxins such as anatoxin-a which is a potent neurotoxin produced by several genera [i.e. Anabaena, Aphanizomenon, Microcystis, Planktothrix, Raphidiopsis, Arthrospira, Cylindrospermum, Phormidium and Oscillatoria (Bumke-Vogt et al 1999;Park et al 1993;Viaggiu et al 2004;Namikoshi et al 2003;Ballot et al 2005;Gugger et al 2005;Araóz et al 2005)]. …”

“…There are only a few studies about the production of anatoxin-a where the complexness of anatoxin-a production is evident, even in the same genera no patterns could be established. Production of anatoxin-a appears to be strain specific and varies much with environmental factors such as light, temperature and nitrogen source (Peary and Gorham 1966;Kiviranta et al 1991;Rapala et al 1993;Gallon et al 1994;Bumke-Vogt et al 1996, 1999Rapala and Sivonen, 1998). Understanding these issues would be very helpful in the prediction of toxic cyanobacterial blooms.…”

Survey of cyanotoxins in New Zealand water bodies between 2001 and 2004

“…This finding is consistent with other studies in which the presence of Anabaena spp. has been correlated with the presence of anatoxin-a (Bumke-Vogt et al 1999;Chorus 2001).…”

Simultaneous accumulation of anatoxin-a and microcystins in three fish species indigenous to lakes affected by cyanobacterial blooms

“…and some Anabaena species is a common phenomenon (Sivonen et al 1990, Briand et al 2002, Van Apeldoorn et al 2007, Pawlik-Skowrońska et al 2008). However, ANTX presence in water reservoirs has been less frequently reported (Bumke-Vogt et al 1999, Pawlik-Skowrońska et al 2004, Osswald et al 2009b, Pawlik-Skowrońska and Toporowska 2011. As shown in this study, water blooms in the hypertrophic lake were created every year by different cyanobacterial species that developed intensively over the same periods.…”