Aptamer Tabanli Tanimlama Yöntemi̇ Ve Gida Güvenli̇ği̇ndeki̇ Uygulamalari

Abstract

Aptamerler, tek sarmallı, kısa, sentetik nükleik asit dizileridir. Çeşitli hedef moleküllere karşı yüksek afinite gösteren ve spesifik olarak bağlanan aptamerler, gıdalarda bulunabilecek patojen mikroorganizmalar, biyotoksinler, alerjenler, pestisitler ve ağır metaller gibi çeşitli risk faktörlerinin hassas bir şekilde tespiti için kullanılmaktadır. Gıda güvenliği açısından risk oluşturan moleküllere spesifik olarak bağlanan aptamerlerin seçilmesi SELEX adı verilen bir süreçle gerçekleştirilir. Seçilen aptamer, hedef molekül ile özgün olarak etkileşime girer ve bu etkileşim elektrokimyasal, optik veya diğer biyosensör teknikler kullanılarak ölçülür. Gıda analizlerinde kullanılan geleneksel yöntemlere kıyasla daha hızlı sonuçlar veren, yüksek özgüllüğe ve duyarlılığa sahip aptamer tabanlı yöntemlere duyulan ilgi giderek artmaktadır. Bu derlemede aptamerlerin genel özellikleri ve SELEX prensibiyle üretimleri özetlenmiş ve gıda güvenliği alanındaki uygulamalarına örnekler verilmiştir.