StreszczenieWstęp: Celem badania jest określenie kierunku i siły wpływu optymizmu dyspozycyjnego na poziom zmęczenia związanego z chorobą nowotworową i jej leczeniem oraz jakość życia pacjentek z rakiem piersi i narządu płciowego. Materiał i metody: Zbadano 3 grupy pacjentek (po 50 osób każda) leczonych z powodu nowotworu piersi, trzonu macicy i szyjki macicy. Wiek badanych kobiet w każdej grupie mieścił się w przedziale 20-60 lat. Żadna z respondentek nie zmagała się przed leczeniem onkologicznym z zaburzeniami psychicznymi. Badane wypełniły 3 kwestionariusze: BFI (ocena zmęczenia), QLQ-C30 (ocena jakości życia), LOT-R (ocena poziomu optymizmu). Wyniki: Optymizm pacjentek w czasie leczenia onkologicznego łagodzi doświadczane zmęczenie i somatyczne objawy uboczne terapii, ale nie wpływa na poziom funkcjonowania psychospołecznego. W okresie po leczeniu optymizm pacjentek podnosi ich ocenę funkcjonowania emocjonalnego, poznawczego i społecznego, a obniża ocenę doświadczanych objawów somatycznych. Wnioski: Wyniki badania pokazują dynamicznie zmieniającą się rolę optymizmu, która z jednej strony zależy od fazy leczenia (początek vs zakończenie), a z drugiej -od obszaru jego oddziaływania -ciało, umysł, emocje.
AbstractIntroduction: The purpose of our research is to evaluate the impact of optimism on cancer-related fatigue and quality of life of patients with breast and gynaecological cancer. Material and method: Three groups of patients (each of 50 women) with breast, uterus and cervical cancer were examined. They were 20 to 60 years old. They didn't undergo for psychic disease before oncological treatment. The examined women filled 3 questionnaires: BFI (fatigue), QLQ-C30 (quality of life), LOT-R (optimism). Results: The optimism of patients under oncological treatment diminishes their cancer-related fatigue and somatic side effects of treatment but doesn't influence their psychosocial activities. The optimism of patients after oncological treatment improves their emotional, cognitive and social functioning and diminishes their somatic side effects of treatment.
Conclusions:The results of our research indicate dynamically chanching role of patients' optimism. On one side this role depends on the stage of patients' oncological treatment (early stage vs. finish). On the other side its role depends on patients' functionning -body, mind or emotions.
113Optymizm jako moderator zmęczenia i jakości życia pacjentek z nowotworem piersi i narządu płciowego w trakcie oraz po leczeniu przeciwnowotworowym
ZmęczenieZmęczenie jest zjawiskiem fizjologicznym, doświadczanym przez zdrowe osoby po wysiłku fizycznym, umysłowym lub bezsenności. Jego charakter w chorobie nowotworowej i w trakcie jej leczenia ma odmienne właściwości, choć określa się go tym samym słowem. To zmęczenie patologiczne, forma wyczerpania, które nie znika po wypoczynku i dobrej jakości śnie.Według Poulson [1, s. 112] zmęczenie w chorobie nowotworowej "jest przytłumione, wnika po same kości, powoduje, że mięśnie są miękkie, zwiotczałe i ciężkie, sen nie daje odp...