Avrupa Ve Orta Asya Ülkeleri̇nde Bi̇t Geli̇şmi̇şli̇k Düzeyi̇ni̇n Entegre Mpsi-Raps Yöntemi̇ İle Ölçülmesi̇

Abstract

Bu çalışma, 2023 BİT gelişim endeksi raporunda yer alan 10 göstergeye dayanarak Avrupa ve Orta Asya için seçilmiş 14 ülkenin Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) gelişmişlik düzeylerini MPSI- RAPS entegre yöntemiyle objektif bir şekilde ele alarak gelecekteki politika ve stratejiler için temel bilgiler sunmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Kriter olarak dikkate alınan göstergelerin ağırlık değerleri MPSI yöntemi ile tespit edilmiş; ülkelerin kriterlere göre gelişmişlik düzeylerinin belirlenip karşılaştırılması ise RAPS yöntemi yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda en önemli kriterin sabit geniş bant internet sepet fiyatı (% GSMH/k.) olduğu; en önemsiz kriterin ise en az 3G mobil ağının kapsadığı nüfus (%) olduğu ortaya çıkmıştır. Avusturya BİT gelişmişlik düzeyinde en üst sırayı alırken, Azerbaycan en düşük düzeyde olan ülke olarak belirlenmiştir. Ayrıca, MPSI-RAPS entegre yöntemi analiziyle elde edilen sıralamalar ile BİT (Bilgi Teknolojileri) gelişmişlik indeksi raporundaki sıralamalar arasında anlamlı ve güçlü bir pozitif ilişki olduğu, Spearman Rho Korelasyon testi sonucunda ortaya çıkmıştır. Bu bulgu, MPSI-RAPS entegre yönteminin ülkelerin BİT gelişmişlik düzeylerini değerlendirmede kullanılabileceğini göstermiştir.