Bazı beyaz baş lahana genotiplerinin kök-ur nematoduna (Meloidogyne incognita Irk 2) karşı dayanıklılıklarının belirlenmesi

Abstract

Kök-ur nematodları [Meloidogyne spp.(Tylenchida: Meloidogynidae)], sebze
 yetiştiriciliğinde ekonomik düzeyde verim ve
 kalite kayıplarına neden olan önemli zararlılardandır. Nematodlarla mücadelede,
 nematodlara dayanıklılık yönünden ıslah edilmiş çeşitlerin kullanımı ön plana çıkmaktadır. Dayanıklı bitkilerin ıslahı ise zor ve uzun yıllar almakla birlikte hem
 ekonomik hem de çevre sağlığı açısından tercih edilmektedir. Bu çalışmada,
 morfolojik olarak birbirinden farklı heterojen yapıya sahip 26 beyaz baş lahana
 ıslah hattının Meloidogyne incognita Irk
 2’ye karşı dayanıklılık
 seviyeleri araştırılmıştır. Nematodla bulaşık olan ve
 olmayan uygulamalarda incelenen bitki boyu, bitki yaş ağırlığı, bitki kuru
 ağırlığı, kök yaş ağırlığı, yaprak sayısı ve yaprak alanı özellikleri yönünden istatistiksel
 olarak önemli düzeyde farklılıklar olduğu saptanmıştır.
 Çalışmada, değerlendirmeye alınan lahana
 genotiplerinin tamamında urlanma tespit edilmiştir. Genotiplerin köklerindeki urlanma oranları, 1.5 ile 5.0 skala değerleri
 arasında değişmiştir. Yumurta kümesi skalasının 0-5 arasında değişim gösterdiği
 ve lahana genotipleri arasında sadece 183 nolu hatta yumurta kümesi tespit
 edilmemiştir. Ur skalası ve yumurta kümesi skalası değerleri bir arada
 değerlendirildiğinde, 173, 183, P33 ve 530 nolu hatların
 kök-ur nematoduna dayanıklı oldukları saptanmıştır. Dayanıklı olarak belirlenen
 bu genotipler, hibrit lahana çeşit ıslah programlarında değerlendirilmektedir.