Beslenme ve Sağlık İçin Kara Mürver’in (Sambucus nigra L.) Önemi: Biyolojik Aktiviteleri

Abstract

ÖzKara mürver (Sambucus nigra L.) protein, serbest ve konjuge amino asit formları, doymamış yağ asitleri, lif fraksiyonları, vitaminler, antioksidanlar ve mineraller bakımından zengindir. Zengin içeriği sebebiyle günümüzde çok amaçlı gıdalarda ve besin takviyesi olarak kullanılmaktadır. Kara mürverin, hem çiçekleri hem de meyveleri geleneksel tıpta profilaktik ve tedavi amaçlı olarak kullanılmaktadır. Kara mürver çiçeklerinden elde edilen en önemli polifenol grubu klorojenik asitler ve kumaroilkinik asitlerdir. Fenolik asitler ve flavonoidler açısından oldukça zengindir. Kara mürver yüksek antosiyanin barındırmaktadır. Antosiyoninler doğal antioksidanlardır. Ayrıca antosiyoninler antikanserojen, immün sistem uyarıcı, antialerjik, antibakteriyel ve antiviral özellik gösterirler. Kara mürverin iyileştirici özellikleri güçlü bir antioksidan etki göstermesi ile karakterizedir. Bu durum serbest radikalleri ortadan kaldırabilen ve insan vücudunda olumsuz etkiler gösteren oksidatif stresi önleyebilen fenolik bileşiklerin varlığı ile ilişkilidir. Kara mürverlerin önemli anti-mikrobiyal etkiye sahip olduğu bilinmektedir. Kara mürver, hem sağlık hem de hastalık durumunda savunma mekanizmalarını düzenleme etkisi göstermektedir. Bağışıklık sistemi aktivasyonunda ve iltihaplanma sürecinde faydalı olabileceğini bilinmektedir. Kara mürverden elde edilen polifenolik özüt, kalp-damar sağlığı için koruyucu etkilere sahiptir. Bu derleme çalışmasında kara mürverin antioksidan aktivitesi, antikanserojen, antidiüretik, antimikrobiyal ve kardiyovasküler etkileri gibi biyolojik özellikleri sunulmuştur.

Fonksiyonel Besin Olarak Böğürtlen (Rubus fruticosus L.): Besinsel Bileşimleri ve Antioksidan Özellikleri

“…I. GİRİŞ Bitkisel gıdalar (meyveler, şifalı bitkiler, kuruyemişler, baharatlar, sebzeler, baklagiller ve tahıllar), kanıtlanmış sağlığı teşvik edici iddiaları ve bağışıklığı artırıcı etkileri nedeniyle hem gelişmekte olan hem de gelişmiş ülkelerin ekonomik, kültürel ve sağlık sistemlerinde önemli bir konuma sahiptir [1][2][3][4]. Meyvelerin, baharatların, kuruyemişlerin, baklagillerin, sebzelerin ve tahılların düzenli tüketimi dengeli ve besleyici bir beslenme için hayati öneme sahiptir ve iltihaplanma, artrit, kanser, diyabet, kalp-damar hastalıkları, ateroskleroz, katarakt, Parkinson hastalığı gibi çeşitli rahatsızlıkların riskinin azalmasıyla ilişkilidir.…”

Kakao (Theobroma cacao L.)’nun Beslenme Odaklı Antioksidan Özelliklerinin İncelenmesi

“…GİRİŞ Son zamanlarda, bitki ekstraktlarının gıda endüstrisinde uygulanmasına olan ilgi, esas olarak antioksidan özellikleri ve insan sağlığına olumlu etkileri nedeniyle artmaya devam etmiştir. Ekstraktların bu özellikleri bitkilerdeki vitaminlerin, minerallerin ve farklı fenolik bileşiklerin varlığına bağlıdır [1][2][3][4]. Kakao türevi gıdalar (kakao tozları, çikolata, kakao ile ilgili ürünler), Theobroma cacao L. (Sterculiaceae)'nin fermente edilmiş, kavrulmuş ve öğütülmüş tohumlarından elde edilen fenolik açıdan zengin gıdalardır [5].…”