Betrokken bewoners in het verpleeghuis: dilemma’s, knelpunten en kansen

Abstract

In de verpleeghuiszorg zagen we in de afgelopen decennia een ontwikkeling van een overwegend paternalistische aanpak naar een meer democratische manier van zorg verlenen. In veel zorgorganisaties zijn bewoners echter nog nauwelijks betrokken in de dagelijkse routine. In een participatief onderzoek op een somatische zorgafdeling in een grote stad in Nederland, onderzochten we de betrokkenheid van bewoners in het verpleeghuis. We organiseerden twee homogene groepssessies (medewerkers en bewoners afzonderlijk), experimenteerden met en reflecteerden op nieuwe manieren van betrokkenheid en sloten af met een heterogene focusgroep (medewerkers en bewoners samen). Zowel medewerkers als bewoners zagen het belang in van betrokkenheid van bewoners bij de dagelijkse zorg. Het verschil in perspectief op hoe dit er dan uit zou moeten zien, zorgde echter voor uitdagingen. We vonden drie dilemma’s voor de betrokkenheid van bewoners in de intramurale zorg: autonomie versus afhankelijkheid, persoonlijke ervaringen versus privacy en geluksmomenten versus eerlijkheid. We vonden verschillende manieren waarop medewerkers en bewoners in de praktijk met deze dilemma’s omgaan en definieerden deze in termen van knelpunten en kansen. Aandacht voor deze dilemma’s, knelpunten en kansen, bevordert wederzijds begrip en uiteindelijk betrokkenheid van bewoners bij de dagelijkse zorg.