Bilimin Doğasının Bir Bileşeni Olarak Bilim İnsanı Algısı

Abstract

Çalışmada bilim insanı algısı üzerine yayımlanan Türkiye adresli makalelerin doküman analizi yapılmıştır. Araştırma kapsamında incelenen makaleler; yayım yılı, dergilerin tarandıkları veri tabanları, araştırmaların yöntem ve desenleri, araştırmaların örneklemi, kullanılan veri toplama araçları, veri analiz teknikleri ve araştırmaların sonuçları başlıkları altında analiz edilmiştir. İncelenen makalelerin çoğunluğunun TR dizinde taranan dergilerde yayımlandığı tespit edilmiştir. Makalelerde nicel ve nitel araştırma yöntemleri birbirlerine yakın oranlarda kullanılmıştır. Araştırma desenlerinden ise çoğunlukla tarama, olgubilim ve deneysel araştırma desenleri tercih edilmiştir. Ortaya çıkan diğer bir sonuç ise geniş spektrumdaki katılımcılarla (okul öncesinden lisansüstü öğrenim düzeyine) çalışılmış olması ile birlikte ortaokul öğrencileri ve öğretmen adayları ile daha yoğun bir şekilde çalışılmış olmasıdır. Makalelerde hem tekli hem de çoklu veri toplama araçları kullanılmıştır. İncelenen makalelerde kullanılan veri analiz tekniklerine bakıldığında içerik analizi ve betimsel analiz tekniklerinin öne çıktığı görülmüştür. Bununla birlikte gruplar arası farklılıkları ortaya koymak için kestirimsel analiz tekniklerinden faydalanıldığı da tespit edilmiştir. Son olarak analizi yapılan çalışmalarda ulaşılan sonuçlar incelenmiştir. Buna göre katılımcıların çoğunlukla geleneksel bilim insanı algısına sahip oldukları belirlenmiştir. Ayrıca katılımcıların geleneksel bilim insanı imajlarının yapılan müdahale çalışmaları ile kısmen değiştiği ortaya konmuştur.