Bireycilik ve Ortaklaşa Davranış İkileminde Yönetim ve Örgüt Kuramları

Abstract

Kültürlerarası ruhbilimin uzunca bir süredir gündeminde olan bireyci kültürlerle ortaklaşadavranış kültürICriarasındaki 'aynmlan anlama çabası, iki kutuplu dünya siyasal düzeninin çözülmesiyle birlikte etkinligini artıracaga benzemektedir. Kuşkusuz kültürlerarası ayrımlar üzerinde yapılan araştırmaları güncel kılan bir başka öge de, böylesi araştırmaların, küreselleşme stratejilerine bagıı olarak çokuluslu kurum ve , şirketlerin ilgi alanlarına hizla giriyor olmalarıdır. Özellikle Japonya ve elcsenindeki ekonomik başarılar,1 ortaklaşa davranlŞçIDogu kültürlerini küçümseyen bireyci Baıı'nın olup biteni anlama merakını kamçılamaktadır. Kalkınmanın, bilim yapmanın, başanlı liberal ekonomi oluşturmanin ve demokratik olmanın vazgeçilmez koşullarının A vrosenırizm 2 icazetli olmaklan geçtigi konusunda yaygın bir inanç varlcen, denetim dışını çıkma egilimigösteren bazı gelişmelerin giderek daha çok ilgi çekmesi dogaldır. Doguluların Batılılardan farklı bir takım işler yaparak kalkınıyor olmalan ve çagı yakalamaları olasılıgı, Batı etnosentrizmini, oldukça yeni bir aşama sayılabilecek "kültürel ayrımları anlama" çabasına dogru yöneltmektedir. Bu gelişmeler,kendi köşelerinde ilgisizlikten yakınmadan özverili birbiçimde bilim yapan Icültürlerar~ı ruhbilimcilerl ve etnograrıarı, çagın keyfini çıkaran işletmecilerin ilgi odagı yapmaya başUımıştır. Söz konusu araştırmacıların yıllar boyu biriktirdikleri bilgiler yönetim ve örgüt kuramlarının evrenselligi üzerine kuşku düşürmektedir. Kültürlerarası belirgin farklılaşmalara ilişkin bulgular liderlik, özendirme, iş tasarımı, takım oluşturma gibi olgulara yol gösteren yönetim ve örgütlenme kuramlarının evrenselliginin sorgulanmasını gündeme getirmiştir. Uzun süreden beri gelişmekte olan ülkelerde uygulanmaya çalışılan hazır reçetelerin temelini oluşturan bu kuramlar etkililiklerini yitirme tehlikesiyle karşı karşıyadırlar. Söz konusu gelişmeler, Baulı her yaklaşımı sorgulamadan yenilik ve seçeneksiz bir yöntem olarak algılayan ülkemiz iş, iletişim, düşün ve siyaset ortamları açısından da önem taşımaktadır.-Gazi üniversiıesi nBF. Işleme Bölümü Oirelim üyesi .ıBireyci kÜııur-ortaklaşa davranış kUltUrtı ,ayrımında orıaklaşa davranış kültUrU kampında yer alan Çin'in büyük bir ivmeyle kalkınan Dogulular kervanına kaııIması yakındır. 2Farkh kU1ıürlcri ve herşeyi Balı Avrupa sıandarılarıyla ölçme lavn.

Sosyal Değişim Teorisi Bağlamında Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Tarihsel ve Politik Bir Bakış

“…Toplulukçu kültürlerde sadakat ön plana çıkmaktadır ve grubun ya da topluluğun çıkarları bireysel çıkarların önündedir (Hofstede, 1980). Bireyci toplumların öne çıkan değerlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz (Sargut, 1994):…”

Örgütsel Di̇kotomi̇ Kavraminin Yöneti̇m Açisindan Önemi̇

“… Uzun vadeli örgütsel başarı açısından "operasyonel reaktif bireycilik"e karşı "stratejik proaktif ekip çalışması" dikotomisi (Bean, 1993),  Stres açısından "örgütsel strese"e karşı "operasyonel stres" dikotomisi (Eaton,2020),  Örgütsel davranış açısından "bireycilik davranışı"na karşı "ortaklaşa davranış" dikotomisi (Sargut, 1994),  Üretkenlik karşıtı çalışma davranışları açısından, davranışçılık açısından "kişilerarası davranış"a karşı "örgütsel davranış" dikotomisi (Oliveira vd., 2020),…”