Biyofilm Yapısı ve Önlenmesi

Abstract

Bakteri, maya, küf ve mavi yeşil algler tarafından salgılanan EPS (ekzopolisakkarit veya ekstraselüler polimerik madde), proteinler, eDNA (extracellular DNA, hücre dışı DNA), çeşitli enzimler ve mikroorganizmanın kendisini içeren kompleks yapıdaki matrikse "biyofilm" denir. Biyofilm mikroorganizmaların kendini başta zorlu veya toksik koşullardan korumakta, ortamlarda mikrobiyal rekabet gücünü artırmakta ve bazı hücresel çeşitli işlevlerde de kullanılmaktadır. Biyofilmler, ekolojik olarak koruyucu ve işlevseldir. Endüstride (gıda, tekstil, kağıt ve madencilik gibi), atıkların biyoremediasyonunda kullanılmak üzere farklı bakteri türlerinden oluşan biyofilmlerden yararlanılmaktadır. Ayrıca mikrobiyal enerji üretiminde ve biyogübre üretiminde kullanılan biyofilmler bulunmaktadır. İnsan bağırsağına tutunan bakterilerin oluşturduğu biyofilmler ise gıda kaynaklı patojen mikroorganizmalara karşı koruyucu olarak görev almaktadır. Ancak biyofilm, dişlerde plak oluşumu ve doku enfeksiyonlarının başlıca kaynağıdır. Ayrıca gıda endüstrisinde de çeşitli sorunlara yol açmaktadır. Özellikle çelik yüzeylerde, boruların iç yüzeylerinde, kullanılan yardımcı alet ve ekipmanlarda gelişerek gıdalarda kirlilik, patojenite ve bozulmaya neden olmaktadır. Bu durum ciddi ekonomik kayıplara da yol açmaktadır. Bu yüzden gıda endüstrisinde biyofilm oluşumunun başlangıç aşamasında engellenmesi ya da oluşan biyofilm yapısının ortadan kaldırılması gerekmektedir. Biyofilm yapılarının iyi bilinmesi bu yapıların engellenmesinde kullanılacak yöntemlerin uygulanmasında kolaylık sağlamaktadır. Bu derlemede, biyofilm tanımı, gıda ve diğer bazı alanlarda biyofilm oluşumu ve önlenmesi hakkında bilgi verilmiştir.

Biofilm Formation and Prevention of Bacteria Isolated from Fish and Fish Stalls

“…Enzymes provide an effect in cleaning extracellular polymers formed in the biofilm matrix. Different enzymes such as protease, α-amylase, and β-glucanase are used to remove biofilm structures formed by various microorganisms (Kartal et al 2021;Srinivasan et al, 2021).…”

Çeşitli Gıda Kaynaklı Patojenik Bakterilerin Biyofilm Oluşturma Yeteneklerinin Tespitinde Kongo Kırmızısı Agar’ın Etkinliğinin Değerlendirilmesi

“…EPS'nin yapısında bulunan polisakkaritler; mikroorganizmaların yüzeye tutunması ve biyofilm oluşumundan, proteinler; biyofilm oluşturan bakteriler arasındaki iletişimin sağlanmasından, glikolipidler; mikroorganizmaların virülans özellikler edinmesinden, eDNA; bakteri hücreleri arasında yatay gen transferi ve biyofilm topluluğunun üç boyutlu bir yapı geliştirmesinden sorumludur (4,5). Mikroorganizmaların hayatta kalmaları için geliştirdikleri en önemli stratejilerden biri olan biyofilmin gramında yaklaşık 108-1011 hücre bulunmaktadır (6).…”