Boeren voor Natuur: de ultieme natuurinclusieve landbouw? : Lessen van vier pilotbedrijven en relevantie voor beleid

Abstract

Westerink, J., M. Plomp, F.G.W.A. Ottburg, M. Zanen en R. A.M. Schrijver, 2018. Boeren voor Natuur: de ultieme natuurinclusieve landbouw?; Lessen van vier pilotbedrijven en relevantie voor beleid. Wageningen, Wageningen Environmental Research, Rapport 2858. 122 blz.; 33 fig.; 19 tab.; 51 ref. Boeren voor Natuur is een visie over het samengaan van natuur en landbouw door middel van een extensief bedrijfssysteem (natuurgericht bedrijf). De boer wordt zelfvoorzienend in voer en mest en werkt met hogere waterstanden en meer landschapselementen. Hij krijgt hiervoor een vergoeding op basis van een langjarige overeenkomst. Het concept wordt uitgeprobeerd op een melkveehouderij in de polder van Biesland (Zuid-Holland) en op twee schapenhouderijen en een zoogkoeienbedrijf op landgoed Twickel (Overijssel). Dit rapport beschrijft de resultaten na tien jaar uitvoering op het gebied van bedrijf, ecologie en waterkwaliteit. Het rapport bevat aanbevelingen voor de pilots in beide gebieden en voor bredere toepassing van Boeren voor Natuur.Farming for Nature is aimed at integrating nature and agriculture by means of an extensive farming system (nature-oriented farm). The farmer becomes self-sufficient in feed and manure and works with higher water levels and more landscape elements. For this, he receives a financial compensation on the basis of a long term agreement. This concept is tried out on a dairy farm in Biesland (province of Zuid-Holland) and on two sheep farms and a farm with suckler cows on the Twickel estate (province of Overijssel). After ten years of implementation, this report describes the results in farming, ecology and water quality. The report contains recommendations for the pilots in both areas and for a wider implementation of Farming for Nature. • Overname, verveelvoudiging of openbaarmaking van deze uitgave is toegestaan mits met duidelijke bronvermelding.• Overname, verveelvoudiging of openbaarmaking is niet toegestaan voor commerciële doeleinden en/of geldelijk gewin.• Overname, verveelvoudiging of openbaarmaking is niet toegestaan voor die gedeelten van deze uitgave waarvan duidelijk is dat de auteursrechten liggen bij derden en/of zijn voorbehouden. Farming for NatureThe title places Farming for Nature in the context of 'Nature-Inclusive Farming', a relatively new concept giving direction to the, according to many, necessary transition of agriculture in the Netherlands. Similarly to Nature-Inclusive Farming, Farming for Nature is a whole-farm approach.Farming for Nature aims for a far-reaching integration of farming and nature. It is a farming concept for the long term strategy of farms, because of the re-arrangement of the landscape (higher water levels, 10% landscape elements), the profound adaptation of farm management as a result of the 'noinput' rule (including a composting unit, extra storage room, a more robust animal breed, feed production), and the time needed to develop ecological values through management. Corresponding with the main problems in nature conservation (enrichment, drou...

Overzicht handelingsperspectieven voor beleid gericht op extensivering van de landbouw

“…Boeren voor Natuur: gemengd bedrijf, geen aanvoer van mest en voer, hogere waterstanden, 10% landschapselementen. Verdienmodel: langjarige betaling (Westerink et al, 2013;2018a). 3.…”

“…Extensieve bedrijfsconcepten zoals Boeren voor Natuur kunnen boeren helpen om zich een beeld te vormen van wat extensieve bedrijfsvoering voor hen zou kunnen betekenen (Westerink et al, 2018a).…”

“…Bij zeer extensieve bedrijfsmodellen is een verdienmodel echter niet vanzelfsprekend (Schrijver et al, 2021). De overheid kan dan, vanwege de geleverde ecosysteemdiensten, kiezen voor een langjarige vergoeding à la Boeren voor Natuur (Westerink et al, 2013(Westerink et al, , 2018a. Boeren voor Natuur betekent netto verschraling op bedrijfsniveau, hogere waterstanden en minimaal 10% landschapselementen en is daarmee met name geschikt voor zones rond natuurgebieden en in beekdalen.…”

Typering extensieve landbouw in Nederland

“…Het stikstofoverschot in de landbouw heeft onder andere via de route van ammoniakemissies een fors negatieve impact op een aantal natuurterreinen (Kros et al, 2008;Bobbink en Weijters, 2018 In deze studie beperken wij ons tot een indicator op bedrijfsniveau ten bate van een analyse van landelijke cijfers. Van extensieve bedrijven is echter bekend dat zij (kunnen) werken met gradiënten in intensiteit van gebruik (Westerink et al, 2018). Om die gradiënten te kunnen beschrijven, is inzicht nodig in delen van bedrijven, zoals percelen.…”

Verkenning potentiële bijdrage pacht natuurgrasland aan natuurinclusieve landbouw : Een modelmatige bedrijfseconomische analyse

“…Het project Boeren voor natuur, waarbij gestreefd wordt naar een volledige grondgebondenheid (niveau 3), laat zien dat natuurinclusieve landbouw niet binnen 2 à 3 jaar kan worden gerealiseerd (Westerink et al, 2018 Daarnaast is bij de modelanalyses uitgegaan van een stabiele eindsituatie. Er is dus geen rekening gehouden met het feit dat aanpassingsprocessen in de bodem en/of de bedrijfsvoering meerdere jaren duren (Westerink et al, 2018).…”