Borsa Endeksi̇ Ve Beli̇rsi̇zli̇k Göstergeleri̇ Arasindaki̇ Nedenselli̇k İli̇şki̇si̇: Türki̇ye Örneği̇

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye için Toda-Yamamoto ve yapısal kırılmaları dikkate alan Fourier Toda-Yamamoto nedensellik testleri kullanılarak 2010/01-2020/06 döneminde BİST-100 Endeksi ile VIX ve CDS primi arasındaki olası nedensellik ilişkilerinin varlığı ampirik olarak araştırılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre; BİST-100 ve VIX Endeksleri arasında, VIX Endeksinden BİST-100 endeksine doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi mevcut olup, BİST-100 Endeksi ve CDS primi arasında ise, çift yönlü nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. Fourier Toda-Yamamoto ile Toda-Yamamoto nedensellik testleri sonuçları birbiri ile örtüşmektedir. VIX Endeksi ile CDS primi özelinde küresel ve ülkeye yönelik belirsizlik göstergeleri borsa endeksini etkilemektedir, yatırım ve politika karar süreçlerinde dikkate alınması gerekmektedir.

Borsa Endeksi̇ Ve Makroekonomi̇k Deği̇şkenler Arasindaki̇ Zamanla Deği̇şen Nedenselli̇k İli̇şki̇si̇: Bi̇st X100 Endeksi̇ Üzeri̇nden Ampi̇ri̇k Kanitlar

“…Türkiye'de yer alan Borsa İstanbul ile makroekonomik faktörler arasındaki ilişki akademik çevrelerce sıkça ele alınan konulardan birisidir (Güney & Saka Ilgın, 2019;Koyuncu, 2018;İşler & Güven, 2021;Yıldız, 2014;Uzunel ve Güven, 2019;Yeşildağ, 2021). Bu çalışmaların bazılarında incelenen dönemdeki etkileri bir bütün olarak ele alan nedensellik ilişkileri (Sandal vd., 2017;Başarır, 2018;İltaş & Güzel, 2021) incelenmiş ve bazılarında ise ilgili değişkenler arasındaki eşbütünleşme ilişkileri (Eren ve Başar, 2016;Özmerdivanlı, 2014;Demir, 2019;Kaya ve Coşkun, 2015;Okşak ve Sarıtaş, 2020) araştırılmıştır. Büyükşalvarcı & Abdioğlu (2010) çalışmalarında BİST 100 endeksinden makroekonomik faktörlere doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit etmişlerdir.…”