Boşanma Sürecinde Psikolojik Müdahaleler Üzerine Bir Derleme

Abstract

Bu derlemede boşanma sürecinde etkili uygulamalara temel oluşturmasına katkı sağlamak amacıyla psikolojik müdahaleler betimsel düzeyde ele alınmaktadır. Bir kriz durumu olan boşanmanın eşler ve varsa çocukları üzerinde olumsuz etkileri bulunmaktadır. Son yıllarda ise buna ek olarak yapıcı ve sağlıklı boşanma kavramlarından bahsedilmektedir. Boşanma oranlarındaki artış ile beraber boşanma sonrası yaşam düzenlemelerine destek ihtiyacı da artmaktadır. Ruh sağlığı alanında çalışanların boşanma sonrası uyum ile ilgili yetkin ve etkili uygulamalar oluşturabilmelerini desteklemek amacıyla boşanma sürecinde psikolojik müdahalelerin neler olduğu, nasıl yapıldığı ve bu müdahalelerin hangi koşullarda daha etkili olduğunu içeren bilgilere gereksinim duyulmaktadır. Boşanma sürecindeki psikolojik müdahaleler, evliliğin sonlanması aşamasında aile üyelerinin olumsuz etkiler yaşamasını azaltmayı ve başa çıkma becerileri kazanmalarını desteklemeyi amaçlayan bir yaklaşımdır. Boşanma sürecinde psikolojik müdahaleler boşanma aşamasındaki tüm aile üyelerine, eşler, ebeveynler ya da kardeşler gibi bir alt sistemi oluşturan aile üyelerine veya sadece bir aile üyesine yönelik olarak sunulabilmektedir. Boşanma sürecinde psikolojik müdahaleler; psikoterapi, arabuluculuk ya da psikoeğitsel programlar şeklinde verilebilmektedir. Psikoterapi yaklaşımında; bilişsel-davranışçı terapi, affetme terapisi, yas terapisi gibi farklı yaklaşımlar kullanılabilmektedir. Boşananlar arasındaki çatışmanın düzeyine göre kullanılabilecek yaklaşımlar farklılık gösterebilmektedir. Boşanma sürecinde psikolojik müdahalelerin ilkeleri, yaklaşımları, aşamaları özetlenmiştir. Boşanma sürecinde psikolojik müdahaleleri ele alan yurt dışı ve yurt içi araştırmalar ele alındığında bu alanda bir gereksinim olduğu görülmektedir. Boşanma sürecinde psikolojik müdahaleler alanında kontrollü ve boylamsal çalışmaların eksikliği, boşanma sürecinde psikolojik müdahalelere özgü spesifik eğitimlerin yetersizliği ve boşanma alanında etkililiğin değerlendirilirken nelerden etkilenebileceği konuları vurgulanmıştır. Boşanma sürecinde psikolojik müdahaleleri ele alan mevcut literatürdeki sınırlılıklar ele alınmış, daha ileri araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur.

Çözüm Odaklı Kısa Süreli Grupla Psikolojik Danışmanın Parçalanmış Aileye Sahip Ergenlerin Kaygı ve Umutsuzluk Düzeyleri Üzerindeki Etkisi

“…Boşanma sürecinde aile üyelerinin ruhsal sağlığını desteklemek amacıyla birçok terapötik müdahale yaklaşımı bulunmaktadır. Bunlardan bazıları yas terapisi, bilişsel davranışçı terapi ve affetme terapisidir (Sayan-Karahan, 2022). Bir başka araştırmada da çocukların boşanmaya uyumunu desteklemek için müdahale programı hazırlanmıştır.…”

Predictors of Marital Satisfaction in Married Teachers: Tendency to Cheat and Interpersonal Cognitive Distortions

“…The decrease in the satisfaction of the partners in marriage affects both the physiological and psychological resilience of the children. Therefore, the level of marital satisfaction of the spouses has an important place in terms of both the continuation of the family institution and the peace of society (Sayan Karahan, 2012).…”