Bruxism

Abstract

Stomatološki informator 11Bruksizam je parafunkcija koja se odlikuje stiskanjem vilica i škripanjem zuba. Uglavnom se javlja noću tokom spavanja i može biti ozbiljan zdravstveni problem. Prema raznim istraživanjima, oko 10% svetske populacije ima problem s bruksizmom, a zastupljen je podjednako među ženama i muškarcima [1]. EtiologijaStiskanje vilica i žvakanje jesu neuromuskularna aktivnost kontrolisana podsvesnim ili svesnim procesom u mozgu. Tokom spavanja pojedini podsvesni procesi u mozgu mogu se nesmetano odvijati izazivajući tako bruksizam. Aktivnost tokom bruksizma može biti ritmična, pulsirajuća i kratka (oko jedne sekunde). Međutim, to stiskanje može trajati i duže, do tri sekunde. Zbog toga se bruksizam i klasifikuje kao poremećaj koji se odvija tokom spavanja [1,2].Etiologija bruksizma može biti vrlo različita. To mogu biti pojedini medicinski poremećaji, poput Parkinsonove i Hantingtonove bolesti, trauma i loših navika. Okidač za bruksizam mogu biti teška zdravstvena stanja kao što su digestivni poremećaji, uznemirenost, neuroze, depresija, hipermiotonija izazvana amfetaminom i lekovima sličnim njemu [3].Među navedenim faktorima posebno treba istaći stres, frustraciju, srdžbu i agresivnost, probleme koji prate ži-vot savremenog čoveka. Smatra se da je oko 70% slučajeva bruksizma povezano sa stresom i anksioznošću. Emocionalan stres izaziva napetost celog organizma, što se odražava i na maseterične mišiće i izaziva bruksizam. Zbog toga je taj poremećaj čest kod osoba koje se bave stresnim profesijama. U jednom istraživanju ustanovljeno je da je kod 394 brazilska policajca stres bio zastupljen u 45,7%, a bruksizam kod 50,25% ispitanika [4,5].Uzrok bruksizma mogu biti i preterano pušenje, alkoholizam i pojedini antidepresivi [5]. Znaci i simptomiVećina osoba nije svesna da ima bruksizam. Samo kod 5% osoba postoje simptomi bruksizma, poput bola u vilicama i glavobolja koje zahtevaju tretman. Noćno škripanje zuba nekad može biti toliko glasno da budi partnera, pa na bruksizam često ukazuju supružnici koji to primete noću tokom spavanja. Posledica bruksizma jeste preterano trošenje zuba (atricija ili abrazija) koje s vremenom napreduje. Dok se trošenje odvija u gleđi, zbog tvrdoće tkiva sporije napreduje, ali je mnogo brže kad zahvati dentin. Kao posledica trošenja javlja se osetljivost zuba. Ako se na zubima kod osoba s bruksizmom javi i karijes, to često može rezultirati frakturom tih oslabljenih zuba. Usled traume u slučaju bruksizma javljaju se i gingivalne recesije. Specijalistička stomatološka ordinacija "Ljušković", Novi Beograd BRUKSIZAM BRUXISMBešir LJUŠKOVIĆ, Ljubinka LJUŠKOVIĆ, Darko STAMATOVIĆ i Natalija IVIĆ Sažetak -Bruksizam je parafunkcija koja se odlikuje stiskanjem vilica i škripanjem zuba. Može biti ozbiljan zdravstveni problem. Prema raznim istraživanjima, oko 10% svetske populacije ima problem s bruksizmom. Etiologija bruksizma može biti vrlo različita: medicinski poremećaji, teška zdravstvena stanja i određeni lekovi. Posebno treba istaći stres, frustraciju, srdžbu i agresivnost. Naj...