Bulaşici Olmayan Kroni̇k Hastaliklarda Fetal Programlama

Abstract

İnsan vücudunda bir veya birden çok sistemin geri dönüşümsüz fonksiyon kaybı sonucunda ortaya çıkan ve yaşam boyu tedavi gerektiren kronik hastalıkların prevalansı dünyada giderek artmaktadır. İntrauterin ortamdaki fetüs sürekli bir gelişim halindedir. Fetüsün deoksiribonükleik asit (DNA) diziliminin fetal dö-nemde maruz kalınan maternal faktörlere ve çeşitli çevresel stresörlere bağlı olarak yeniden programlan-dığı belirtilmektedir. Fetal programlama hipotezine göre fetüsün maruz kaldığı stresler, yetişkinlik döne-mindeki kronik hastalıkların temelini oluşturmaktadır. Bu derlemede de dünyada yaygın görülen bulaşıcı olmayan kronik hastalıkların fetal programlaması ve programlamayı etkileyen bazı faktörler incelenmiştir.