Çağalalı ve Bezardağı (Adıyaman) Mangan Cevherleşmesinin Jeokimyasal Özellikleri

Abstract

İnceleme alanı Adıyaman-Çelikhan ilçesine bağlı Çağalalı ve Bezardağı çevresini kapsar ve Güneydoğu Anadolu Orojenik kuşağı içerisinde Arap platformu üzerine Üst Kretase'de bindirmiş olan Koçali Karmaşığı içerisinde bulunmaktadır. İnceleme alanında temeli, bölgeye gravite kaymalarıyla yerleşmiş olan allokton konumlu Koçali karmaşığı'na ait spilitik yastık lavlar (Tarasa formasyonu) ile radyolaritler (Konak formasyonu) oluşturmaktadır. Koçali karmaşığı'nın üzerine ise Germav formasyonu ile Gercüş formasyonu uyumsuzlukla gelmektedir. Cevherleşmeler, Koçali karmaşığı içerisinde, ofiyolitik istifin üst seviyelerini temsil eden volkanosedimanter birim içerisinde yer alan radyolaritler içerisinde düzensiz mercekler ve D-B/30K konumlu tabakalar şeklinde olup yan kayaçlarla genellikle uyumludur. Cevherleşme parajenezi olarak; pirolusit, psilomelan, hausmanit ve hollanditten oluşmuştur. Cevherleşmeler jeokimyasal olarak incelendiğinde ana oksit içerikleri (MnO: %8,98-73,64, SiO 2 : %3,26-86) denizaltı hidrotermal yataklara benzemektedir. Fe/Mn oranı 0,001-0,019 aralığında değişmekte olup, oldukça düşüktür. Çağalalı ve Bezardağı Mangan cevherleşmeleri; ana oksit içerikleri, arazideki konumu ve jeokimyasal analizler sonucu hidrotermal oluşumlu olduğu düşünülmektedir.