Çağdaş Sanatlarda “Doğa” Ekseninde Mekana Özgü Müdahaleler

Abstract

Öz: Sanatsal süreçler göz önüne alındığında sanatçı üretimlerinin, salt düşünsel bir sürecin nedeni ya da sonucu biçiminde gelişmediği ve toplumu/toplumsal olayları oluşturan sosyal, kültürel, ekonomik, politik ve teknolojik gelişme/değişmelerinde bir yansıması olarak değerlendirilmesi mümkündür. Çünkü bireysel üretim sürecini en derinden yaşayan herhangi bir sanatçı bile içinde yaşadığı toplumun sorunlarına ya da çözüm önerilerine duyarsız kalamamıştır. Bu açıdan bakıldığı zaman sanatın her alanında olduğu gibi plastik sanatların da her alanı içinde doğduğu/geliştiği ya da gerilediği koşullardan bağımsız olarak değerlendirilmesi mümkün değildir. Bu anlamda günümüz sanatı da küreselleşen dünyanın aşırı endüstrileşmesinin ve nüfus patlamasının bir sonucu olarak doğa ve çevre sorunları yüz yüze kalmaktadır. Bu sorunlar ne yazık ki uzun zaman içinde oluşan ancak artık alarm seviyesine ulaşan problem yığınları biçiminde karşımızda durmaktadır. Elbette toplum dinamiklerinden bağımsız değerlendirilemeyen sanatçı üretimleri de daha çok çevre üzerine odaklanan endişelerin ve çatışmaların yaşandığı bir sorunsala dikkat çekmektedir.Çağdaş sanat dinamikleri açısından değerlendirildiği zaman çevre ve doğa odağında çalışan sanatçıların yaşanılan çevreyi ya da yaşanılmak istenen çevreyi anlamlandırmak üzere biçimlendirdikleri yeni mekanlar ve bu mekanlara yaptıkları müdahaleler HansHaacke, Richard Long ve Robert Simithson özelinde ele alınmış ve bu sanatçıların doğa ekseninde yaptıkları üretimler mekana özgü müdahale bağlamında sorgulanarak seçilmiş yapıtları üzerinden okumalarla değerlendirilmiştir.