A -koncepcja i projekt badania; B -gromadzenie i/lub zestawianie danych; C -analiza i interpretacja danych; D -napisanie artykułu; E -krytyczne zrecenzowanie artykułu; F -zatwierdzenie ostatecznej wersji artykułu
StreszczenieWprowadzenie. Rak jelita grubego należy do chorób cywilizacyjnych. W Polsce jest jednym z najczęściej wykrywanych nowotworów. Co roku zapada na niego ponad 13 000 Polaków, z czego ponad 9000 umiera. Zajmuje drugie miejsce pod względem zachorowalności zarówno w przypadku kobiet (po raku piersi), jak i mężczyzn (po raku płuc). Badania epidemiologiczne wykazują tendencje wzrostowe zachorowań na raka jelita grubego. Cel pracy. Ocena poziomu wiedzy pacjentów na temat czynników ryzyka i profilaktyki raka jelita grubego. Materiał i metody. Grupę badawczą stanowili chorzy leczeni z powodu chorób układu pokarmowego w Klinice Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, zamieszkujący na terenie województwa łódzkiego. Badania rozpoczęto w marcu, po uzyskaniu zgody Komisji Bioetycznej, a zakończono w lipcu 2015 r. W badaniu wzięło udział 200 losowo wybranych pacjentów. Udział w badaniu był dobrowolny i anonimowy, o czym respondenci zostali poinformowani na pierwszej stronie ankiety. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, a narzędziem badawczym była ankieta własnego autorstwa. Wyniki. Wśród respondentów przeważały kobiety -60,5% (n = 121), a mężczyźni stanowili 39,5% (n = 79). Wiek badanych wynosił 18-85 lat. Najliczniejszą grupą -41,5% (n = 83) byli chorzy w przedziale wiekowym 50-70 lat. Wnioski. Badana grupa chorych miała małą wiedzę na temat czynników ryzyka i profilaktyki raka jelita grubego. Badania przesiewowe (skriningowe) są bardziej dostępne dla osób mieszkających w dużych aglomeracjach miejskich niż w małych miastach i na wsiach. Należy przygotować programy edukacyjne i profilaktyczne przeznaczone szczególnie dla mieszkańców małych miejscowości i wsi (Piel. Zdr. Publ. 2016, 6, 3, 187-195).Słowa kluczowe: rak jelita grubego, wiedza, czynniki ryzyka, profilaktyka.
AbstractBackground. Colorectal cancer is one of the diseases of affluence. In Poland, the CRC is one of the most frequently detected neoplasms. Every year more than 13 000 Poles fall ill and 9000 of them die. It is the second most common cancer both in women (after breast cancer) and in men (after lung cancer). Epidemiological studies show the increase of morbidity of colorectal cancer. Objectives. The aim of the study was to evaluate the level of patients' knowledge about risk factors and prevention of colorectal cancer. Material and Methods. The study group consisted of patients residing in the Lodz region who were treated in the