bsbd@balikesir.edu.tr www.bau-sbdergisi.com ÖZET Sağlık hizmetleri ile ilişkili infeksiyonların en sık nedenlerinden biri, cerrahi alan infeksiyonlarıdır. Sterilizasyon metotları ve uygun antimikrobiyal profilaksi alanında sağlanan büyük ilerlemelere karşın, cerrahi alan infeksiyonları (CAİ), ameliyat sonrası karşılaşılan önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir. Sağlık hizmetleri ile ilişkili cerrahi alan infeksiyonlarının gelişimine neden olan risk faktörlerinin belirlenmesi, infeksiyonların önlenmesinde önemlidir. Bu derlemede; CAİ'nın tanımı, sınıflandırılması, CAİ ile ilgili risk faktörlerinin ve koruyucu önlemlerin, güncel literatürler eşliğinde irdelenmesi amaçlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Cerrahi alan infeksiyonları, risk faktörleri, koruyucu önlemler
SUMMARYOne of the most frequent reasons of healthcare-associated infections is surgical site infections (SSI). In spite of huge progresses in sterilization methods and antimicrobial prophylaxis, SSI's are the main cause of morbidity and mortality following surgery. To determine the risk factors associated with the development of healthcare-associated surgical site infections is important for preventing infections. In this review it is aimed to discuss the definition of SSI and its classification, SSI-related risk factors and preventive management under the light of current literature.Key Words: Surgical site infections, risk factors, preventive management Giriş On dokuzuncu yüzyılın ortalarına kadar ameliyat edilen hastaların büyük kısmı ameliyat sonrası gelişen infeksiyonlar sonucu kaybedilmiştir. Cerrahide antisepsi kuralları ilk kez 1867 yılında, Joseph Lister tarafından uygulanmaya başlanmıştır.1 Asepsi, antisepsi metotlarının uygulanması ve antibiyotiklerin keşfi ile bu infeksiyonların insidansı giderek azalmıştır. Ancak günümüzde, yaşlı, altta yatan kronik hastalığı ve immünosüpresyonu olan hasta popülasyonundaki artış ve bu hastalara cerrahi müdahalelerin daha fazla uygulanmaya başlanması, yoğun bakım ünitelerinin artması, invaziv girişimlerin yaygınlığı, organ transplantasyonlarının artması ve antimikrobiyal ajanlara dirençli mikroorganizmaların ortaya çıkması nedeniyle, cerrahi alan infeksiyonları, yine büyük bir sorun olarak karşımızdadır.
TanımCerrahi alan infeksiyonu, ameliyatı takip eden ilk 30 gün içinde, kesi yerinde ve cerrahi girişimde bulunulan veya girişim sırasında maniple edilen organ ve boşluklarda gelişen infeksiyondur. Eğer ameliyat sırasında implant konulduysa bu süre bir yıldır.3 Center for Diseases Control and Prevention (CDC), CAİ için standart tanı kriterleri geliştirmiştir. CAİ, deri ve deri altı dokuda gelişen yüzeyel insizyonel, derin yumuşak dokular, kas ve fasyada gelişen derin insizyonel ve ameliyat sırasında açılan, maniple edilen organ ve boşluklarda gelişen, organ ve boşluk CAİ olmak üzere üçe ayrılır. Ayrıca ameliyat sırasındaki bakteriyel kontaminasyonun temel alındığı yara sınıflama sistemi de vardır. 4,5 Bu yara sınıflama sistemine göre temiz yaralarda CAİ gelişme riski %2 veya daha az, temiz kontamine yaralarda ...